رادیو زمانه

تاریخ انتشار مطلب: ۲۸ بهمن ۱۳۸۵

ناتو درهایش را به‌روی گرجستان باز کرد

رهبری پیمان ناتو آمادگی خود را برای پیوستن گرجستان به جرگه کشورهای عضو این سازمان در سال 2009 اعلام داشت.
به‌نظر می‌رسد، که تصمیم گرجستان مبنی بر عضویت این کشور در پیمان آتلانتیک شمالی در آینده نزدیک، شکلی واقعی به خود می‌گیرد.

یاآپ دِ هوپ اِسففر دبیر کل ناتو ضمن ایراد سخنرانی در گردهمایی بین المللی مونیخ دربارۀ امنیت، برای نخستین بار تاریخی را که گرجستان می‌تواند بعنوان نامزد عضویت در ناتو معرفی شود فاش ساخت.

باید خاطر نشان ساخت، که تا این زمان نمایندگان این پیمان، به هر طریقی می‌کوشیدند تا از این کشور برای عضویت در ناتو پشتیبانی کنند، با این حال رسماً تاریخ مشخصی را برای عضویت ذکر نمی‌کردند.

اعلامیه دبیرکل ناتو، اِسففر در تفلیس با استقبال روبرو شد. م. ساآکاشویلی ( رئیس جمهور گرجستان ) در برابر خبرنگاران اعلام کرد که: « گرجستان در سال 2009 عضو ناتو خواهد شد. درباره تاریخ ورود گرجستان به ناتو پرسش‌هایی مطرح می‌شد، من همیشه از پاسخگوئی به آنها خودداری می‌کردم. اما برای نخستین بار دبیرکل این پیمان، تاریخ آنرا مشخص کرد. بنابر اظهارات او، اعلامیه دبیر کل ناتو نشان دیگری از تلفیق گرجستان در پیمان آتلانتیک شمالی محسوب می‌شود. عضویت در ناتو – نه تنها شرکت در یک پیمان نیرومند نظامی – سیاسی ، بلکه همچنین تحقق آرزوهای گرجستان بشمار می‌آید. گرجستان هدفمند به‌سوی عضویت در ناتو حرکت می‌کند، و هیچ چیز نمی‌تواند جلوی این حرکت را بگیرد.

مسئله عضویت گرجستان در ناتو در زمان ریاست جمهوری ادوارد شوارنادزه مطرح شده بود. این خواست او عملی نشد، با این‌حال رئیس جمهور بعدی – میخائیل سا آکاشویلی از همان روزهای اول ریاست جمهوری خود، به جریان
پیوستن گرجستان به ناتو شتاب داد.

از میان کشورهای قفقاز جنوبی، گرجستان نخستین کشوری بود که در ماه اکتبر سال 2004 یک برنامه دوساله عملکرد همکاری مستقل ( IPAP ) را با این پیمان امضاء کرد.به دنبال این کشور، آذربایجان نیز سند مشابهی را در ماه مه 2005 امضاء کرد.

در پائیز سال 2006 دستگاه رهبری این پیمان، ضمن ابراز خوشنودی از اجرای وظایف گرجستان در پیوند با IPAP ازآغاز « گفتگوی مستمر» با این کشور خبر داد. در این میان برای آنکه گرجستان بتواند رسماً نامزد عضویت در ناتو شود، باید با این پیمان سند تازه‌ای را امضاء کند : برنامه عملی آماده سازی برای عضویت گرجستان در این سازمان (MAP ). تنها پس از این می‌توان گفت که راه برای عضویت گرجستان در این پیمان باز است یا نه.
در حال حاضر در برنامه MAP سه کشور شامل آلبانی، کروواسی و مقدونیه نامزد به‌عنوان نامزد عضویت شرکت دارند. .

در تفلیس پیش‌بینی می‌شود که سند یاد شده در همین سال امضاء شود. جالب است که همزمان با اعلامیه دبیر کل ناتو، در روزهای اخیر در مجلس سنای آمریکا طرح قانونی حمایت از عضویت گرجستان در ناتو و در نظر گرفتن کمک اقتصادی برای این کشور( در حدود 10 میلیون دلار ) به‌منظور آماده سازی برای عضویت مطرح شده است.

مولفان این سند عبارتند از رئیس کمیته بخش خارجی مجلس سنا از حزب دموکرات جوزف بایدن، و همچنین سناتورهای مشهور از حزب جمهوری خواه از جمله لوگار، جان مک کی ین و دیگران.
در اعلامیه‌ای که همراه با این لایحه قانونی منتشر شد، مولفان این طرح، همچنین تاسف خود را، از آن‌که تا به امروز توجه گرجستان به برنامه عمکرد بمنظور آماده سازی برای عضویت در ناتو جلب نشده، ابراز داشتند. در ان اعلامیه سخن از آن نیز می‌رود که گرجستان یک دموکراسی جوان است که در نقطه جغرافیائی مهم بحرانی قرار دارد و درخاک آن بخش بزرگ لوله نفتی باکو – تفلیس – جیحان قرار داد، که با کمک آن منابع مهم انرژی از آذربایجان و در آینده – از قزاقستان به‌سوی غرب منتقل می‌شود.

در این طرح قانونی همچنین به عضویت اوکراین در این پیمان اشاره می‌شود. اما در حال حاضر در این کشور نه نخبگان سیاسی، و نه جامعه در کل در رابطه با عضویت اوکراین در ناتو دارای نظر مشترک نیستند. ویکتور یوشنکو رئیس جمهور اوکراین در سخنرانی خود در گردهمائی مونیخ بر میل خود مبنی بر « حل شدن اوکراین در اتحادیه اروپا و ناتو » صحه گذاشت.

رئیس جمهور روسیه ، ولادیمیر پوتین نیز که در گردهمائی مذکور در کشور آلمان شرکت داشت، یکبار دیگر سیاست توسعه طلبی ناتو در شرق را مورد انتقاد قرار داد و آن‌ را «عامل تحریک کننده» خواند، که درجه اعتماد میان این پیمان و روسیه را یایین می آورد.
تلاش‌های جدائی طلبانه در گرجستان می‌تواند مانعی جدی برای عضویت گرجستان در این پیمان باشد زیرا کنترل بر خاک و امنیت مرزها شرط حتمی برای ورود به ناتو بشمار می‌آید.

Share/Save/Bookmark