ایران و تنشهای شيعه و سنی در افغانستان

ترجمه آرش خراسانی

برخی از ساکنان شهر هرات در غرب افغانستان می گویند نفوذ ايران، منشاء تنش ميان شيعيان و سنی هاست که سال گذشته، خشونتهای مرگباری را در اين شهر به دنبال داشت. برخی ها می گويند حتی ديده شده است که بعضی از شيعيان، به سوی جنبش بنيادگرای طالبان تمايل پيدا کرده اند که هر از گاهی، آرامش اين شهر را برهم می زند.

مرد افغان در مسجد جامع هرات | عکس از خبرگزاری فرانسه

شهر هرات در ۱۶۰ کيلومتری مرز ايران، مدت زيادی تحت نفوذ ايران بوده است. حتی بسياری از زنان در اين شهر، ترجيح می دهند به جای برقع، از چادرهای ايرانی استفاده کنند.

بازارهای هرات مملو از اجناس و توليدات ايرانی است و برخی از مساجد، به وسيله تهران، حمايت مالی می شوند.

سيد حسين انوری والی هرات می گويد دولت ايران ميليونها دلار صرف اجرای پروژه های بازسازی در هرات و کابل، از احداث مدارس خصوصی گرفته تا بازسازی جاده ها و بيمارستانها کرده است.

اما رفيق شهير، رييس يک شورای محلی(شورای متخصصان هرات) می گويد همسايه شيعه افغانستان، از شيعه های هرات طرفداری می کند.

او می گويد: "سنی ها از اين وضعيت بسيار ناخشنود هستند".

به گفته آقای شهير، "حمايت ايران از شيعه ها و هزاره ها که شمار آنها روز به روز در هرات افزايش می يابد، به پديدار شدن طالبان کمک می کند". گروه طالبان، در سالهای حاکميت در افغانستان (۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱)، به شدت مخالف شيعيان بودند.

سید حسین انوری والی هرات، از اقلیت شیعه مذهب است | عکس از خبرگزاری فرانسه

تنش ميان جمعيت بيست درصدی شيعيان و سنی ها در هرات، يک سال پيش شدت گرفت و منتج به يک درگيری خونين در روز مذهبی عاشورا شد که پنج کشته برجای گذاشت.

اما آقای انوری والی(شيعه مذهب) هرات، دخالت ايران در اين اختلافات را رد می کند.

او می گويد: "هيچ دليلی برای اين گمان وجود ندارد که ايرانی ها در پشت خشونتهای اينجا باشند".

شفيق فضلی از مقامات ارشد پليس هرات، اين موضوع را تاييد می کند که تنشهای قومی، در جريان جنگهای بيش از دو دهه در افغانستان افزايش يافته است. آقای فضلی اين تنشها را، مهمتر از فعاليتهای طالبان می داند.

رفيق شهير هم می گويد که اين وضعيت به نفع ايران و دشمنش آمريکاست که بيش از بيست هزار نيرو در افغانستان دارد.

او می گويد: "ايرانی ها از مشاهده موفقيت آمريکايی ها در افغانستان خشنود نيستند".

آقای شهیر می افزايد: "در عين حال، آمريکايی ها ترجيح می دهند افغانستان همانند عراق درگير تنشهای شيعه و سنی شود، تا اينکه اين گروهها، عليه نيروهای خارجی متحد شوند".

رييس شورای متخصصان هرات می گويد که افغانستان همواره در مرکز "بازی بزرگ" و ميدان رقابت قدرتهای منطقه ای و جهانی، مانند ايران، پاکستان، هند، روسيه و آمريکا بوده است که در جستجوی بهترین راه حفاظت از منافع خود در جريان نبردهای افغانستان بوده اند.

در جريان جنگهای دهه گذشته در افغانستان، گروه طالبان از سوی پاکستان و عربستان سعودی که متحدان آمريکا بودند حمايت می شد، همانگونه که ايران، روسيه و هند، از ائتلاف شمال، مرکب از گروههای ضد طالبان پشتيبانی می کردند.

امروزه همه نگاهها به سوی اسلام آباد است که از طرف دولت حامد کرزی در کابل، به حمايت از شورشهای طالبان متهم شده است، اما ايرانی ها هم بيکار ننشسته اند.

يک دستيار ارشد فرمانده بريتانيايی ناتو در افغانستان، هم اکنون در بريتانيا به اتهام انتقال اسرار نظامی به دشمن - که گمان می رود منظور ايران باشد - با محاکمه روبروست.

ملا فاروق حسينی يک تن از روحانيون سنی هرات، قوياً معتقد است که ايرانیها و متحدان شيعه آنها، می خواهند با تبليغات رسانه های خود، سنی ها را نابود کنند.

این روحانی جوان که هنوز از ايران، کشوری که سالهای زيادی در آن مهاجر بوده است، خشمگين است، می گويد: "ما با همه کسانی که بخواهند دين ما را از بين ببرند، خواهيم جنگيد".

لینک مطلب