بازتاب صدور حکم اعدام صدام

حسین علوی

صدور حکم اعدام برای صدام حسين رئيس جمهوری سابق عراق و دو تن از همدستان او، از اولين ساعات اعلام حکم با واکنش‌های بسيار متفاوتی در داخل و خارج از اين کشور روبه‌رو شده است. شاکيان خصوصی پرونده‌های صدام که اکثر آنان بازماندگان قتل‌های سياسی فردی و جمعی و جنايت جنگی هستند، از اين حکم شادمان شده و به‌ويژه گروه‌هایی از شيعيان از آن بسيار استقبال کرده‌اند.

از سوی ديگر برخی محافل و گرايش‌های سياسی درعراق و در سطح منطقه ضمن تأييد جرايمی که صدام و يارانش به خاطر آنها محکوم شده‌اند، شرايط سياسی محاکمه و حتی انتخاب زمان صدور و اعلام حکم وی را برجسته می‌کنند. آنها بر تفاوت يک دادگاه واقعا مستقل و فارغ از فشارهای سياسی، با دادگاهی که در شرايط اشغال نظامی يک کشور برگزار شده است تاکيد می‌ورزند. به همين دليل بسياری از ناظران، محاکمه صدام حسين را که شايد زمانی می‌توانست يک محاکمه کاملا علنی و عبرت‌آموز و از عوامل کمک به انسجام يک دولت تفاهم ملی درعراق باشد، اکنون به عنوان مسئله‌ای که در سايه مصائب مربوط به تشديد خشونت‌ها و هراس از خطر جنگ داخلی در اين کشور قرار گرفته و از اهميت و نقش آن کاسته شده است، ارزيابی می‌کنند.

حکم اعدام صدام حسين نتيجه يک محاکمه دوساله و تنها مربوط به رسيدگی به يکی از پرونده‌های او يعنی ماجرای کشتار و قتل عام در روستای "دوجيل" در سال ۱۹۸۲ يعنی ۲۴ سال قبل است. صدام حسين متهم به جنايات بسيار بزرگتری از جمله حمله به ايران يعنی آغاز به جنگی که حدود يک ميليون کشته و معلول از دو طرف بر جای نهاد، همچنين تجاوز به کويت، کاربرد سلاح شيميائی در جنگ با ايران و نيز عليه شهر کردنشين حلبچه، نسل‌کشی و دامن زدن به خصومت‌های قومی و مذهبی و دفن قربانيان اين جنايت‌ها در گورهای جمعی است.

گزارش و گفت‌وگوی کامل را می‌توانید از اینجا بشنوید.

در همین‌باره:

ادامه ارزیابی‌ها درباره صدور حکم صدام و گفت‌وگو با دکتر یوسف مولایی استاد روابط بین‌الملل