راه تحریم و نافرمانی مدنی باز است

اردوان روزبه

عبدالله رمضان زاده در زمان سخنگویی دولت محمد خاتمی-عکس: ایلنا

«در اين دوران پاسخ به برخی سوالات خبرنگاران دشوار بود. زيرا در عين حال که جواب را می‌دانستم، به‌دليل مسائل امنيتی نمی‌توانستم واقعيت را بگويم.»

این آخرین حرف‌های سخنگوی دولت سید محمد خاتمی بود. کسی که امروز خود در مقام پرسشگر، با بی‌پروایی بر دولت نهم می‌تازد. عبداله رمضان‌زاده استاد دانشکده علوم سیاسی دانشگاه تهران و قائم مقام دبیر کل حزب مشارکت و مردی که دیگر سخنگوی دولت نیست.

برخی اعتقاد دارند رمضان‌زاده می‌توانست در قامت دبیر کل جبهه مشارکت ظاهر شود اما خود او بیشتر تاکید بر مشغله زیاد دارد و اینکه بهتر است با همین سمت در حزب بماند تا چندان هم جلوی "چشم" نباشد.

وی در همان ایام پایانی جمهوری دوم خرداد بارها از طرف دستگاه قضایی کشور متهم به تفرقه در بین اقوام کرد، حاکمیت و اتهاماتی از این دست شد.

اما این‌بار رمضان‌زاده درجلسه ادواری جبهه مشارکت شاخه خراسان بیش از هر زمان دیگر بر دولت احمدی نژاد تاخت. او در ابتدای سخنرانی‌اش با بیان اینکه ترجیح می‌دهد در حضور خبرنگاران با صراحت صحبت کند،گفت: «اگر ۱۰درصد از آنهایی که انتخابات را تحریم کردند در آن شرکت کرده بودند امروز دچار مصیبت این دولت حداقلی نبودیم.»

او با اشاره به حضور ۳۶ درصد رای‌دهنده در دور نهم انتخابات، این دوره را دارای کمترین دوره حضور مردم از ابتدای انقلاب تاکنون ذکر کرد.

سخنگوی خاتمی با بیان اینکه "راهی به جز سیاست‌ورزی نداریم" به مقایسه وضعیت دو دولت هشتم و نهم پرداخت و گفت: «در دوران خاتمی ذخیره ارزی در بهترین وضعیت خود در ۷۰ سال گذشته بود، برای اولین بار ۵۰۰ هزار فرصت اشتغال در سال فراهم شده بود و در تعامل و سرمایه‌گذاری خارجی در بالاترین سطح بودیم. در حالی که امروز به ما می‌گویند با ۱۰۰ کشور دیدار داشتیم. کدام کشورها؟ شما چند کشور معتبر نشان بدهید. سازمان مدیریت اعلام کرده است که از ابتدای سال تاکنون ۲۵۰هزار نفر به تعداد بیکاران افزوده شده و سرمایه‌گذاری خارجی با کاهش چشم‌گیری روبه‌رو بوده، از طرفی هم کشور در یک‌سال شاهد بحران‌های قومی زیادی بوده است. درگیری‌های سیستان و بلوچستان،خوزستان و آذربایجان را داشتیم تازه این دولتی است که با حداکثر توان امنیتی خود بر سر کار آمده. در مورد منتخب مردم بودن هم همین بس که در بعضی استان‌ها که معمولا بین ۶۰ تا ۷۰ درصد افراد دارای رای در انتخابات شرکت می‌کردند، ۱۰۵ درصد رای از صندوق‌ها در آمد. حالا این‌که یکباره مشارکت این مردم حداکثری شده به کنار اما ۵ درصد اضافه از صاحبان رای در انتخابات شرکت کرده‌اند٬ بحثی شنیدنی است، این هم مشروعیت. تازه در فضای بی‌رسانه‌ای هرکسی حرفی می‌زند و هیچ پاسخی به این حرف‌ها نمی‌توان داد. حال فکر کنید که این دستگاه خود می‌خواهد بر انتخابات هم نظارت کند.»

رمضان‌زاده با تاکید بر اصلاح طلبی اشاره کرد که نه خانه‌نشین خواهد شد٬ نه اسلحه دست خواهد گرفت اما از طریق صندوق‌های رأی کار را پیش خواهد برد اگرچه که در صورت عدم تحقق اهداف، راه تحریم و نافرمانی مدنی را باز دانست.

او مشروعیت یک نظام را به جز در بحث پیامبران فقط رای مردم دانست و حتی در مورد پیامبران و اولیاء اشاره به امام علی کرد که "همان منصوب خداوندی هم وقتی رای مردم نبود ترک حکومت کرد" و ادامه داد: «اگر فقط چند درصد دیگر از مردم در انتخابات شرکت نکنند، نظام عملا مشروعیت‌اش را از دست می‌دهد. اینها اصول‌گرا نیستند شاید اصلاح طلبان به مراتب اصول‌گراتر از این‌ها باشند. اصول‌گرا فریب و دروغ ندارد. در دوران انتخابات گفتند پول نفت را بر سر سفره مردم می‌آورند بعد رسما تکذیب کردند یا با توجه به اینکه عمده شعار خود را بر روی کنترل گرانی قرار دادند امروز به راحتی می‌گویند نمی‌توانیم. این یعنی فقر، فساد و دزدی.»

سخنگوی سابق دولت درباره ولایت فقیه اشاره کرد که التزام خود را به قانون اساسی به رغم انتقاداتی که به آن دارد حفظ خواهد کرد و تا وقتی که ولایت فقیه در قانون اساسی باشد به آن پایبند است. او دیگر تفاوت بین دولت خاتمی و احمدی‌نژاد را در نوع نگرش به پاسداشت آزادی دانست و اشاره کرد : «اگر ما در پاسداشت آزادی کوتاهی کرده‌ایم باید جوابگو باشیم اما فرق بین دو دولت فعلی و قبلی در این است که در دولت خاتمی اگر زهرا کاظمی فوت کرد، دولت سعی خود را برای روشن شدن زوایای این مسئله انجام داد اما امروز می‌بینید در یک مدت کوتاه دو دانشجوی زندانی مردند و کسی هم کاری نکرد.»

قائم مقام جبهه مشارکت تاکید کرد که اگر در این دوره دو تریبون و یک روزنامه به آنها بدهند کارشان را خواهند کرد و دیگر مجبور نیستند سینه به سینه حرف‌هایشان را بزنند، اما در پاسخ انتقادی که بر عملکرد آن‌ها در دورانی که تریبون و روزنامه دستشان بود و کاری نکردند، شرایط جامعه و نوع رفتارها را در آن دوران متفاوت دانست. در ادامه قائم مقام جبهه مشارکت درباره مجلس هفتم گفت: «ما این مجلس را چندان مشروع نمی‌دانیم.»

در بخشی دیگر از این سخنرانی گروهی از دانشجویان به طرح سوالات و انتقادات خود از دولت اصلاحات پرداختند. آنها به عدم تلاش برای استفاده درست از پتانسیل‌های اصلاح‌طلبان واقعی اشاره کردند. دانشجویان از عملکرد برخی وزرا مانند مرتضی حاجی که با فشار بر روی معلمان فعال سیاسی، عرصه را بر آنان تنگ کرده و به مراتب پر تنش‌تر از عوامل فشار عمل کرده بود، سوال کردند و رمضان‌زاده را در مقام سخنگوی دولت اصلاحات مورد انتقاد قرار دادند.

حتی یکی از دانشجویان حاضر در جلسه با اشاره به دکتر باقری (رئیس وقت دانشگاه فردوسی) گفت که دانشجویان بیشترین فشار ها را در دوران مدیریت این مدیر اصلاح‌طلب تحمل کرده‌اند. او ادامه داد: «همه شما برای قدرت کار می‌کنید. احمدی‌نژاد با نفی گذشته به خود هویت می‌دهد و شما هم با انکار حال به خود مشروعیت می‌دهید.»
رمضان زاده هم پذیرفت که همه برای قدرت کار می‌کنند، اما ابراز امیدواری کرد که جهت این قدرت منطقی باشد. او با این تاکید که اگر هر چه کردیم کسی را "ستاره‌دار" نکردیم به نقد فشارهای اخیر بر فعالان دانشجویی پرداخت و در نهایت گفت: «شما بنیان‌های فکری ما نقد می‌کنید و حق هم دارید.»