| رادیو زمانه > خارج از سیاست > جهان > «اجلاسی با هدف منزوی کردن ایران» | ||
«اجلاسی با هدف منزوی کردن ایران»
حسین علویاجلاس اتحادیه کشورهای مدیترانه، دیروز با شرکت رهبران و نمایندگان ۴۳ کشور جهان در پاریس برگزار شد. دکتر مهرداد خوانساری، کارشناس مرکز مطالعات خاورمیانه در لندن، در باره اهداف این اجلاس و ابتکار تشکیل آن از سوی فرانسه به رادیو زمانه می‌گوید:
به عقیده من، تشکیل این اتحادیه که ابتکارش با دولت فرانسه و رییس‌جمهور آن کشور، آقای سارکوزی، بوده، انگیزه‌اش از یک سو این بوده که به فرانسه نقش جدیدی در ایجاد یک سازمان جدید بین‌المللی بدهد و از سوی دیگر راه را برای ایجاد روابط مشترک میان یک سلسله کشورهایی که به هر حال با هم یک نوع ارتباط دارند (گرچه با ساختارها، ایدئولوژی‌ها، نژادها و مذاهب مختلف) هموار کند. در شرایطی که امروز ما در آن قرار داریم، این اجلاس می‌تواند برای برخی از نمایندگانی که در آن شرکت خواهند کرد، زمینه‌ای برای مذاکره میان‌شان فراهم می‌کند که شاید در گذشته به این شکل اجلاس وجود نداشته است. آقای خوانساری، در همین ارتباط بین بشار اسد، رییس جمهور سوریه، و میشل سلیمان، رییس جمهور لبنان، بر سر برقراری روابط دیپلماتیک و تبادل سفیر توافقی اعلام شده است و احتمال می‌دهند بین بشار اسد و ایهود اولمرت، نخست وزیر اسراییل هم احتمالاً دیداری صورت بگیرد. اهمیت این دیدارها را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ به نظر من این‌ها هر دو فوق‌العاده مهم هستند. ولی نکته‌ای که در رابطه با سوالات اصلی شما می‌خواهم عرض کنم این است که اگر شما این رویدادهای به خصوص را کنار بگذارید، بیشتر کارشناسان معتقدند که این اتحادیه نمی‌تواند کارآمد زیادی در شرایط فعلی داشته باشد، جز این‌که یک سازمان بین‌المللی جدیدی را مطرح می‌کند که شاید در آینده بتواند نقشی داشته باشد.
ولی آن نقشی را که امروز می‌تواند ایفا کند در حقیقت همان نکاتی است که شما اشاره فرمودید. این‌که شاید سوریه و لبنان با هم دراین اجلاس یا به خاطر این اجلاس به توافق رسیدند، با هم روابط سیاسی را برقرار کردند، سفیر رد و بدل خواهند کرد. و این که به هر حال فشارهایی هست که در صورت امکان، شرایط یک ملاقات یا یک برخوردی در این اجلاس میان ایهود اولمرت و بشار اسد هموار شود. ولی اتحادیه مدیترانه ضمناً این واقعیت را به رخ دنیا و تمام مردم منطقه می‌کشاند که به هر حال همین سوریه و اسراییل که سال‌های سال است که در حالت جنگ با هم قرار دارند (حدود ۶۰ سال)، هر دو عضو اتحادیه‌ای هستند که دارای منافع مشترکی است و این می‌تواند الگوی خوبی برای بقیه ۴۱ عضو سازمان جدید بین‌المللی باشد. شرکت سوریه در این اجلاس و نقش جدیدی که احتمالاً به او محول خواهد شد و تجدید روابط با کشورهایی که تا کنون با سوریه ارتباط مطمئن و جدی نداشتند، در موقعیت سوریه در منطقه و در روابطش با ایران چقدر تاثیر خواهد داشت؟ و اساساً تاثیر این اجلاس بر سیاست‌های ایران در منطقه و روابطش با کشورهای شرکت کننده در این اتحادیه چه خواهد بود؟ این هم به نظر من نکته فوق‌العاده مهمی است. به هر حال این ابتکار فرانسه نشان می‌دهد که دیپلماسی فرانسه در ارتباط با کشورهایی که در آن به طور تاریخی نفوذ داشته (مانند لبنان و سوریه) در جهت ایجاد ثبات در منطقه چقدر مهم است و این‌که الان دولت سارکوزی ابتکار عمل را به دست گرفته است. ولی بپردازیم به آن سؤال دقیقی که شما فرمودید. بی‌شک حضور سوریه و همکاری سوریه با لبنان، (باید در نظر داشت این دو کشور در گذشته هیج نوع همکاری با هم نداشتند و برعکس، دولت لبنان همیشه سوریه را متهم به مداخله در امور داخلی کشورش می‌کرد) این‌که پاشنه دارد روی اصل دیگری می‌چرخد و آن اصل، اصل ایجاد ثبات و همکاری است؛ یک موفقیت نسبی برای این سازمان جدیدالتاسیس محسوب می‌شود بدیهی است که هرچه منطقه به سوی ثبات و آرامش برود، هرچه سوریه یک نقش مثبت و به درد بخوری برای خود که تأمین بکند، امکان مداخلات جمهوری اسلامی که در ۳۰ سال گدشته صرفاً به منظور ایجاد تشویش در منطقه بوده، کمتر می‌شود و به نظر من این، یک شکست برای دیپلماسی ایران و یک پیروزی برای دیپلماسی غرب است که توانسته چنین شرایطی را فراهم بیاورد که ایران را در منطقه، منزوی‌تر از آن‌چه هست، بکند.  |
||
