«داخل هواپیما گفتند ممنوع الخروجی!»

حسین علوی

امروز دوشنبه سیزدهم اسفندماه، زمانی که خانم پروین اردلان روزنامه نگار و مدافع حقوق زنان که اخیرا برنده جایزه بنیاد اولاف پالمه شده است، برای شرکت در مراسم دریافت جایزه خود، از تهران عازم سوئد بود، پس از انجام تشریفات قانونی و سوار شدن به هواپیما با حکم دادستانی از هواپیما پیاده و گذرنامه وی ضبط شد.

در گفتگویی که ساعاتی پس از جلوگیری از سفر خانم اردلان با ایشان داشتم، ابتدا پرسیدم که آیا هیچ اطلاع قبلی از مسئله ای که برایشان در فرودگاه پیش آمده داشته است؟

نه، من قبلش هم از اداره گذرنامه پرسیده بودم در مورد ممنوع الخروجی، که چک کرده بودند و ممنوع الخروج نبودم. موقعی هم که رفتم، بعد از اینکه مرحله چک کردن پاسپورت را هم گذراندم، در داخل هواپیما بود که اعلام شد که من باید از ادامه سفر منصرف بشوم.

چه توضیحی داشتند برای جلوگیری از خروج شما؟

اول که آمدند، در جواب اعتراض من که گفتم من همه چیزم قانونی است، این مسئله را مطرح کردند که حکم دادستان است و ممنوع الخروج هستم. و بعد هم یک برگه ای به من دادند که باید ظرف 72 ساعت به امور گذرنامه نهاد ریاست جمهوری بروم برای رسیدگی و پی گیری وضعیت پاسپورتم. چون پاسپورت مرا گرفتند. و لی توضیحی که داده شده بود، این بودکه مربوط به پرونده مطروحه ای است که داشته ام که برمی گردد به همان شماره پرونده ای که من را احضار کرده بودند و من به دادگاه رفتم و بازپرس حضور نداشت.

یعنی آن پرونده ای که هفته گذشته به خاطر آن به دادسرای امنیت احضار شده بودید؟

بله، که اصلا دلیلش را هم به من نگفته بودند.

چقدر فرصت هست که اگر ممنوعیت خروج شما رفع شود، شما بتوانید برای دریافت جایزه به سفر خودتان بپردازید؟

تا آنجایی که من اطلاع دارم، مراسم روز ششم بود. حالا ممکن است یکی دو روز به عقب بیفتد، ولی فکر نمی کنم که به آنجا برسد که من بتوانم در این مراسم شرکت بکنم.

و اما خانم نسرین ستوده حقوقدان در تهران و وکیل خانم پروین اردلان ،در پاسخ به این پرسش که جلوگیری از سفر ایشان با چه توجیه قانونی صورت گرفته است می گوید:

خانم اردلان تمام تشریفات سفر خودش را قانونا انجام داده و وارد هواپیما شده بود. این به این مفهوم هست که اساسا ایشان حکم ممنوع الخروجی نداشته اند.
همچنان که می دانید، شخص پس از ورود به هواپیما، دیگر از خاک ایران خارج می شود. معهذا ایشان پس از درخواست مامورین از هواپیما پیاده شدند و به ایشان اعلام شد که پاسپورتشان را تحویل بدهند و از سفر خودداری کنند. این اتفاقی بود که برای ایشان افتاده بود.

اکنون با توجه به اینکه بیش از چند روز به مراسم اهدای جایزه اولاف پالمه به ایشان نمانده، از لحاظ حقوقی چه اقدامی قابل انجام هست و شما به عنوان وکیل ایشان چه خواهید کرد؟

قرار بود که مراسم اعطای جایزه فردا در سوئد برگزار بشود. من باید حکمی را که به ایشان ارائه شده ببینم تا بر اساس آن با مراجعه به دادگاه انقلاب، یا مرجعی که این کار را کرده، به هرحال شرایط را فراهم کنیم تا از ایشان رفع ممنوع الخروجی بشود. معهذا این اقدامات به هر حال هیچکدام به مراسم اعطای جایزه بنیاد اولاف پالمه نمی رسد.