زنان و سهمیه سی درصدی در انتخابات

در حالی که کمتر از چهار ماه به انتخابات مجلس هشتم در ایران باقی‌ست و هنوز ابهامات و تردیدهای بسیاری در مورد میزان دخالت شورای نگهبان در تایید یا رد صلاحیت کاندیداها و نیز نحوه‌ی برگزاری و شمارش آرای انتخابات وجود دارد، با این حال دو جناح سیاسی اصلی درون نظام برای شرکت در این انتخابات بتدریج خود را در دو ائتلاف بزرگ سازمان می‌دهند. جریانات اصولگرا زیر سقف «جبهه‌ی متحد اصولگرایان» و تشکل‌های اصلاح‌طلب زیر نام «شورای هماهنگی جبهه‌ی اصلاحات». جریانات منتقد و مخالف نظام که از حق تشکیل حزب برخوردار نیستند مانند گذشته حق شرکت در این انتخابات را نیز ندارند.

در گفت‌وگویی که با روشنک سیاسی از ائتلاف اصلاح‌طلبان و مریم بهروزی از ائتلاف اصولگرایان داشتم، نحوه‌ی شکل‌گیری این ائتلافها و نیز میزان شرکت دادن زنان فعال سیاسی در فهرست نامزدهای انتخابات مجلس هشتم را جویا شدم. روشنک سیاسی عضو "کمیته‌ی انتخابات شورای هماهنگی جبهه‌ی اصلاحات" در مورد چگونگی عملکرد این ائتلاف می‌گوید:


شنیدن گفت‌وگو

روشنک سیاسی: در شهرهای بزرگ تقریبا لیست‌ها بسته شده و احزاب هم کاندیداهای خودشان را معرفی کرده اند. استانها هم دارند جمعبندی می‌کنند. چون ما نوزده حزب اصلاح‌طلبیم و هرکدام از اینها باید به دفتر حزبشان در مرکز اسامی‌ را اعلام کنند و همه اینها را بیاورند ستاد ائتلاف. حزب اعتماد ملی چون یک حزب تازه تاسیس است و تصمیم دارد فراگیر بشود، می‌خواهد لیست‌اش را جدا اعلام کند. ولی این جدا از اصلاح‌طلبها نیست، بلکه ائتلاف حداکثری‌ست و شاید هم در شرایطی مثل دور سوم انتخابات شوراها، دقایق آخر اصلا ائتلاف صددرصدی صورت بگیرد. این امکانش هست.

و اما مریم بهروزی از فعالان طیف اصولگرا، روند شکل‌گیری جبهه‌ی متحد اصولگرایان را چنین توضیح می‌دهد:

مریم بهروزی: اصولگرایان به یک مکانیزمی دست یافته‌اند که بتوانند به سمت اتحاد، همگرایی و همدلی پیش بروند. و آن به این صورت بود که از سه طیف اصولگرایان که عبارتند از "جبهه‌ی پیروان خط امام و رهبری" که چهارده حزب را عضو دارند و "رایحه خوش" یا طرفداران دولت که طیفی هستند از اصولگرایان و طیف سوم که عبارتند از جمعیت ایثارگران، آبادگران و تحول‌خواهان و غیره که جمعی را پدید آورده‌اند و عنوانش هم «جبهه‌ی متحد اصولگرایان» است. خود این سه طیف که الان یازده نفر هستند، سه‌تا دو نفر انتخاب شده‌اند از این سه طیف که گفتم. بعد این شش نفر خودشان پنج نفر مرضی الاطراف را انتخاب کرده‌اند که شده‌اند یک گروه یازده‌نفره بعنوان «جبهه‌ی متحد اصولگرایان» که باید کارها آنجا سامان داده بشود. اگر هم افرادی هستند بعنوان شخصیت‌های اصولگرا که دارای حزب و گروه نیستند، اینها هم در این دامنه جای دارند و می‌توانند نظرات، و حتا، انتقاداتشان را به این مجموعه منتقل بکنند و حضور پیدا بکنند. یعنی یقینا این مجموعه پذیرای همه شخصیت‌های اصولگرا هست.

میزان شرکت زنان در امر سیاست و انتخابات نه تنها در میان نیروهای اپوزیسیون، بلکه در بین جناحهای درون نظام نیز از مسایل داغ و بحث‌انگیز بوده و تا حد تعیین سهمیه نیز پیش رفته است. روشنک سیاسی از جبهه‌ی اصلاح‌طلبان که خود دبیر شورای هماهنگی مجمع زنان اصلا‌ح‌طلب نیز هست، در مورد تعیین سهمیه برای زنان در فهرست‌های انتخاباتی مجلس هشتم می‌گوید:

روشنک سیاسی: ما یک برنامه‌ی طولانی مدت داریم و یک برنامه‌ی کوتاه‌مدت‌. وضعیت جامعه‌ی ما در ایران طوری هست که واقعا زنان باید دنبال احقاق حقوقشان باشند. برای این کار به نظر من می‌آمد که بهترین گزینه برای اینکه این موضوع را زنده و پیگیری کند، زنانی بودند که یا نماینده احزاب و فعال سیاسی بودند، یا اینکه در عرصه‌های مختلف مدیریتی و یا در جامعه نفوذ زیادی داشتند. هدف ما جمع‌کردن اینها دورهمدیگر و تشکیل این مجمع بوده است. ما برنامه‌های طولانی‌مدت‌مان گسترده است و برنامه‌ی کوتاه‌مدت‌مان هم برای مجلس است. در انتخابات مجلس ما می‌خواهیم که در مرحله‌ی اول سی‌درصد از لیست‌مان اختصاص داشته باشد به زنان. ولی احتمال دارد که این لیست دقیقا سی‌درصد نشود و کمی پایین‌تر باشد. به دلیل اینکه زنان جامعه‌ی ما در ایران کلا مشارکت سیاسی‌شان ضعیف است. بنابراین در شهرهای بزرگ در درجه‌ی اول اگر بشود سی‌درصد، که حالا ما احتمال دقیقا سی درصد را نمی‌دهیم و انشااله که اینجوری باشد، ولی به هر حال در شهرهای بزرگ که لیستی هست اصولا بنا را بر این گذاشته ایم. در شهرهای کوچک هم که تک‌ نماینده‌ای هستند، آنجا بحث شایسته سالاری است. یعنی اگر یک خانمی وضعیت بهتری داشته باشد و آرای مردمی بیشتری داشته باشد، او در الویت است.

مریم بهروزی از ائتلاف اصولگرایان نیز از روندی مشابه در جبهه‌ی متحد اصولگرایان سخن می‌گوید:

مریم بهروزی: سه طیف اصول گرایان خودشان دارای تعدادی از خواهران فعال هستند. مخصوصا "جبهه‌ی پیروان خط امام و رهبری" که دو تشکیلات زنان در بین آن چهارده تشکیلات دارد. باضافه "زنان احزاب اصولگرا" که مدتهاست فعالند. اینها هم در زمان انتخابات ریاست جمهوری فعال بودند و هم در زمان شوراها. برای انتخابات هشتم هم از حدود هفت‌­ هشت ماه قبل جلساتی داشته‌اند و افرادی به آنها معرفی شده اند. این مجموعه یا این شورا اکنون یک کمیته‌ی سیاسی تشکیل داده که این کمیته‌ی سیاسی شخصیت‌ها را بررسی می‌کند و از حدود ۴۰ نفر که به این کمیته معرفی شده‌اند، پانزده نفر دارای آن ویژگی ها هستند که انشااله در آینده می‌آیند به "شورای زنان احزاب اصولگرا" و برایشان رای‌گیری می‌شود و این شورا در نهایت ده نفر از زنان را که قابلیت نمایندگی دارند و می‌توانند در حوزه‌ی قانونگذاری مفید و موثر باشند، به جبهه‌ی متحد اصولگرایان معرفی خواهد کرد.