تاریخ انتشار: ۱۱ شهریور ۱۳۸۸ • چاپ کنید    
گفت و گو با دکتر جلال ایجادی، استاد علوم سیاسی در پاریس و عضو حزب سبزهای فرانسه

«رفتارهای جدید نظام، عقب‌نشینی ظاهری است»

ایرج ادیب‌زاده
adibzadeh@radiozamaneh.com

به نظر می‌رسد ماه سپتامبر، ماهی دشوار و حساسی برای حکومت اسلامی در صحنه‌ی بین‌المللی و نیز در داخل ایران باشد. آغاز این ماه با گفتمان صریح و جدی نیکولای سارکوزی، رییس جمهوری فرانسه و نیز خانم آنجلا مرکل، صدراعظم آلمان همراه شد.

روز دو‌شنبه در برلین، آن‌ها ضمن هشداری جدی به جمهوری اسلامی در مورد پرونده‌ی هسته‌ای به مسایل داخلی ایران هم توجه نشان دادند. نیکولای سارکوزی گفت، مردم ایران شایسته‌ی آن‌اند که مسئولان بهتری از آنان که اکنون سر کارند، داشته باشند.

Download it Here!

همچنین به ستایش از مردم ایران، به دلیل شجاعتی که از خود نشان دادند، پرداخت. خانم مرکل، صدراعظم آلمان هم از نگرانی خود از سرنوشت شخصیت‌های اپوزیسیون و بازداشت‌شدگان در زندان‌های ایران سخن گفت و افزود، با شنیدن خبر تجاوز به زندانیان در زندان‌های ایران بسیار متأثر شدم.

جهت‌گیری جدی رهبران دو قدرت بزرگ اروپایی در زمانی اتفاق می‌افتد که نشست پنج قدرت بزرگ جهان به‌اضافه‌ی آلمان روز چهارشنبه در فرانکفورت آغاز می‌شود. محور گفت و گوها پرونده‌ی هسته‌ای ایران است و تصمیم‌گیری برای نشست ۲۰ کشور صنعتی جهان در همین ماه سپتامبر و احتمال تحریم‌های شدیدتری علیه جمهوری اسلامی، در صورتی که به خواسته‌ی غربی‌ها در مورد پرونده‌ی اتمی‌اش گردن ننهد.

در داخل ایران هم اپوزیسیون، به‌ویژه مهدی کروبی، به افشاگری تجاوز، شکنجه و قتل در زندان‌های جمهوری اسلامی ادامه می‌دهد. باز رهبران اصلاح‌طلب برای راهپیمایی گسترده‌ی معترضان به انتخابات در روز قدس، ۲۷ شهریور، فراخوان داده‌اند.

در پیوند با همین موضوع با آقای دکتر جلال ایجادی، استاد علوم سیاسی در پاریس و عضو حزب سبزهای فرانسه گفت و گو کرده‌ام.


دکتر جلال ایجادی

آقای دکتر ایجادی، ابتدا درباره‌ی گفته‌های صریح نیکولای سارکوزی در مورد حکومت کنونی ایران، در شرایطی که دو کشور روابط دیپلماتیک عادی دارند، آغاز می‌کنیم. ارزیابی شما چیست؟

فکر می‌کنم این صحبتی که آقای سارکوزی مطرح کرده است، در واقعیت امر، امری کاملاً درست است و مردم ایران شایسته‌ی این هستند دولتی که منتخب آن‌هاست بر سر کار باشد. ولی آنچه آقای سارکوزی مطرح می‌کند، بیان یک‌نوع دیپلماسی تعرضی است نسبت به دولت ایران و البته این امر جدیدی نیست.

آقای سارکوزی از همان فردای به قدرت رسیدن، پیوسته دارای لحن تندی نسبت به دولت ایران بوده و هست و این هم به خاطر این است که اختلافات مختلفی بین ایران و فرانسه وجود دارد. اختلافات در زمینه‌ی مسایل برنامه‌ی هسته‌ای، مسایل مربوط به خاورمیانه، مربوط به حقوق بشر و انتخابات در ایران، مربوط به مناسبات بین‌المللی و دیپلماسی خارجی‌اش در رابطه با روسیه و غیره.

آنچه امروز روی می‌دهد، واکنش آقای سارکوزی و دولت آلمان، بیان این است که نشان داده بشود ایران پیوسته از مجموعه‌ی تعهداتش در زمینه‌ی بین‌المللی اجتناب ورزیده و اقدام ایران پیوسته نوعی خیره‌سری در ارتباط با مناسبات دیپلماسی جهانی بوده است.

و امروز با توجه به وضعیتی که در دنباله‌ی حرکت‌های مبارزاتی مردم ایران در ایران به‌وجود آمده است و با توجه به وضعیت نابسامان داخلی رژیم و همچنین بی‌آبرویی رژیم در صحنه‌ی بین‌المللی، مسأله‌ی تجاوزها، شکنجه‌ها و غیره و ذلک، دیپلماسی اروپا درصدد این است که فشار گسترده‌ای را علیه دولت احمدی‌نژاد به‌وجود بیاورد که بتواند این دولت را نسبت به امر مسأله‌ی هسته‌ای به عقب بنشاند و به این ترتیب وارد مناسبات دیگر و جدیدی بشود. این که تا چه میزانی می‌توانند به این سمت بروند و موفقیت به‌دست بیاورند، البته داستان دیگری خواهد بود.

فعالیت اپوزیسیون داخل ایران را چه‌طور می‌بینید، به‌خصوص در این ماهی که در پیش داریم؟

اقدامات دولت ایران علیه مردم ایران، علیه اپوزیسیون پیوسته ادامه داشته است و این کشتارها و تجاوزات جنسی که در زندان‌های ایران صورت می‌گیرد، با توجه به وضعیت کنونی که دارند و فشارهای بین‌المللی که در راه است، همان‌طور که در گفتار خامنه‌ای مطرح بوده، ادعا کردند که یا خارجی‌ها و دشمنان جمهوری اسلامی این اقدامات را کرده‌اند و یا در واقع انحرافات و اشکالاتی از جانب برخی افراد صورت گرفته است.

ولی به‌ هر حال این زمینه‌ی اعتراضی گسترده‌ای را برآن نارضایتی‌ای که در ایران وجود داشته است، اضافه کرده است. همان‌طور که می‌دانیم، از ابتدای زمان انقلاب اسلامی در ایران، روز قدس را پیوسته به‌پا کرده و این روز را به این معنا انجام می‌داده است که از یک‌طرف بگوید کشور ما اسلامی است و هم‌پیمان فلسطینی‌ها و غیره و ذلک، و یک نحوه آزمایشی است به این ترتیب که آیا دولت ایران می‌تواند به اندازه‌ی گذشته نیرو وارد خیابان‌ها بکند.

امروز اپوزیسیون ایران هم می‌خواهد از این موقعیت استفاده بکند و نشان بدهد که رژیم ایران قادر نیست همان عوامفریبی‌ای را انجام بدهد، که در گذشته با بسیج می‌توانست انجام بدهد. و سعی می‌کند از این موقعیت به نفع خودش استفاده کند و مردم را به‌عنوان معترضین علیه این سیستم مجدداً بسیج بکند.

موضع‌گیری اخیر آقای خامنه‌ای در مورد برخورد با متجاوزان در بازداشتگاه‌ها را چه طور ارزیابی می‌کنید؟

سیاست جمهوری اسلامی از ابتدای به قدرت رسیدنش مسأله‌ی شکنجه و تجاوز بوده و هست. و امروز هم در واقع آنچه در ایران صورت ‌گرفته است، زیر نظر مستقیم مجموعه‌ی این مسئولین جمهوری اسلامی ایران صورت گرفته است. ولیکن همان طور که در بحث اخیر خامنه‌ای دیدیم، او اعلام کرد که بعضی اشتباهات و یا در واقع انحرافاتی هم صورت گرفته است.

فکر می‌کنم این بیان، چرخش در سیاست ایران در ارتباط با سرکوب ملت ایران نیست، بلکه در ارتباط با وضعیت کنونی جهانی است و مسأله‌ی کنفرانسی که به‌زودی در رابطه با مسأله‌ی برنامه‌های هسته‌ای ایران صورت خواهد گرفت، و یا در ارتباط با رفتن احتمالی احمدی‌نژاد به سازمان ملل.

این‌ها سعی می‌کنند حرکاتی از خودشان نشان بدهند که جامعه‌ جهانی را کمی آرام بکنند. یکی این است که ما این کسانی که چنین اقداماتی را کرده‌اند بررسی خواهیم کرد. شما می‌توانید از این‌ها سوال کنید که در ارتباط با مجموعه‌ی قتل‌هایی که در ایران صورت گرفته است، کجا یک دادگاه عادلانه به‌پا شده است؟

بنابراین این یک دروغ خواهد بود. همه‌ی این مسایل به نظر من نوعی عقب‌نشینی ظاهری دولت ایران است و در ارتباط با مسأله‌ی هسته‌ای هم این‌ها اعلام کرده‌اند که بله، ما می‌توانیم مذاکراتی بکنیم و به این ترتیب نرمشی از خود نشان داده‌اند.

در واقع بیان این است که دولت ایران سعی می‌کند به این ترتیب کمی از فشارها در این ماه که یک ماه حاد و توأم با فشار زیاد است، بکاهد و بتواند مناسبات بین‌المللی به‌وجودآمده را به این ترتیب به نحوی که دلش می‌خواهد، مدیریت بکند.

Share/Save/Bookmark
نظرات بیان شده در این نوشته الزاماً نظرات سایت زمانه نیست.

نظر بدهید

(نظر شما پس از تایید دبیر وب‌سایت منتشر می‌شود.)
-لطفا به زبان فارسی کامنت بگذارید.
برای نوشتن به زبان فارسی می توانید از ادیتور زمانه استفاده کنید.
-کامنتهایی که حاوی اتهام، توهین و یا حمله شخصی باشد هرز محسوب می شود و منتشر نخواهد شد.


(نشانی ایمیل‌تان نزد ما مانده، منتشر نمی‌شود)