بلاگر کوبایی، قهرمان آزادی بیان

فروغ.ن.تمیمی

یکی از مشهورترین بلاگرهای جهان، یوانی سانچز، زن سی و پنج ساله‌ی کوبایی است که از سال ۲۰۰۷ بلاگر شده و وبلاگ او در حال حاضر به بیست و دو زبان ترجمه می‌شود و یک‌میلیون بازدیدکننده در ماه دارد.

سال گذشته هفته‌نامه‌ی معروف تایمز، یوانی سانچز را به عنوان یکی از صد فرد تاثیرگذار دنیا در گروه پیشگامان و قهرمانان انتخاب و در سپتامبر سال ۲۰۱۰ انستیتوی بین‌المللی رسانه‌ها او را به عنوان قهرمان آزادی رسانه‌ها معرفی کرد.

سانچز همچنین امسال یکی از جوایز بیست و پنج هزار یورویی بنیاد «پرنس کلاوس» در هلند را از آن خود کرد.
او به عنوان قهرمان آزادی بیان ماه آینده در آمستردام این جایزه را دریافت خواهد کرد. سانچز ممنوع‌الخروج است و این احتمال وجود دارد که دولت کوبا بار دیگر اجازه‌ی سفر به او ندهد و سانچز نتواند برای دریافت جایزه‌اش به هلند سفر کند.

چند روز پیش اعلام شد که یکی از جوایز آزادی بیان در دانمارک هم به او تعلق گرفته است.

وبلاگ سانچز در واقع دفترچه‌ی خاطراتش است. در آغاز او سعی می‌کرد که مشکلات زندگی روزمره در هاوانا را شرح دهد تا هم خودش و هم دیگران را تسلی دهد. مثلاً درباره‌ی قیمت سرسام‌آور مواد غذایی، مایحتاج زندگی و هم تلفن موبایل می‌نویسد که در کوبا خیلی گران است. سانچز در وبلاگش تجربه‌ی زندگی روزمره‌اش را به عنوان یک شهروند در کنار اظهارات تبلیغی مقامات دولتی قرار می‌دهد.

اسم وبلاگ او «نسلY» است. حرف Y اشاره به نام بعضی از افراد مشهور، ناراضی و هم‌نسلانش در کوبا دارد که اسم‌شان با این حرف شروع می‌شود.

مقامات کوبا با تمام قوا با سانچز مقابله می‌کنند. او بارها در تئاتر و یا سینما از طرف طرفداران دولت اذیت شده، خانه‌اش تحت نظر بوده و دوبار هم بازداشت شده است.

چندماه پیش در یک میزگرد تلویزیونی از او به عنوان « سایبر تروریست» نام برده شد. سانچز از آن پس اجازه‌ی مسافرت به خارج را ندارد. البته شهرتش به عنوان بلاگر و مصاحبه‌های پی‌درپی ژورنالیست‌های غربی با او چتری حمایتی برایش ایجاد کرده و به همین دلیل مقامات دولتی او را فعلاً تحمل می‌کنند.

توجه و استقبال جهانی از وبلاگ او باعث شد که یوانی سانچز خودش را در مقابل افکار عمومی مسئول بداند، برای خودش رسالتی قائل شود و برای آزادی رسانه‌ای در کوبا فعالیت کند.سانچز در رشته‌ی زبان‌شناسی تحصیل کرده و به جز وبلاگ‌نویسی سردبیر مجله‌ی اینترنتی «دسده کوبا» هم هست.

در ماهای اخیر دولت کوبا گروهی از زندانیان سیاسی را آزاد کرد، اما سانچز بلافاصله دستگیری‌های جدیدی را در کشورش از طریق شبکه توییتر افشا کرد.

وبلاگ او از سال ۲۰۰۸ فیلتر شده، اما این موضوع باعث توقف کارش نشد. سانچز حالا نوشته‌هایش را به دوستانش در خارج ایمیل می‌کند و آنها وبلاگش را به روز می‌کنند. یکی از مشکلات مهم آهسته بودن سرعت اینترنت در کوبا است که در مقایسه با کشورهای دیگر امریکای لاتین در ردیف آخر قرار می‌گیرد.
طرفداران یوانی سانچز نوشته‌های او را با ای‌میل پخش می‌کنند.

وبلاگ او یکی از معروف‌ترین وبلاگ‌ها در میان کوبایی‌های تبعیدی و وبلاگ دوستان دنیا است.
او این امکان را فراهم کرده است که افکار عمومی دنیا با زندگی روزمره‌ی مردم در کوبا و مشکلات زندگی‌شان آشنا شوند.

سانچز در مصاحبه‌ای که روز دوازه نوامبر امسال در ویژه‌نامه‌ی فرهنگی روزنامه‌ی معتبر ان. ار. سی چاپ هلند چاپ شده است می‌گوید: «در کوبا برای داشتن اینترنت در خانه باید از دولت اجازه بگیری و تنها نورچشمی‌ها و نظامی‌ها اجازه‌ی استفاده از اینترنت را دارند. اما من چطور ای‌میل می‌کنم. من یک کارت اینترنت می‌خرم و به یک هتل می‌روم. بایک کارت در ده روز می‌توانم یک تا چهاربار ارتباط برقرار کنم. این کارت برایم خیلی گران تمام می‌شود. یک‌سوم حقوق ماهانه‌ام. بنابراین باید خیلی صرفه‌جویی کنم. ای‌میل‌هایم را فورا چاپ کرده و در خانه می‌خوانم. همیشه هم باید به یک هتل جدید بروم و مواظب باشم. اگر یک کوبایی مرتب در یک هتل مشخص از اینترنت استفاده کند مدیرش فوری به پلیس خبر می‌دهد. من اغلب یک اس‌ام‌اس به یک شماره توییتر می‌فرستم و بعد آن را روی اینترنت می‌بینم. آنها نمی‌توانند بخوانند که من چه چیزی را می‌فرستم. این سرویس اطلاعات را منتقل می‌کند، اما من نمی‌توانم چیزهایی را که دیگران در توییتر می‌نویسند بخوانم. مثل این است که من یک بلاگر کور هستم و تنها آن را مزه مزه می‌کنم.»

او در ادامه‌ی این مصاحبه می‌گوید: «تمام وعده‌های دولت کوبا برای نسل جدید در مورد داشتن شغل، رفاه و آزادی پوچ از آب درآمده است. در کوبا تبعیض نژادی وجود دارد. زنان در موقعیت برابر با مردان نیسنتد. زن‌ها این‌جا حتی نمی‌توانند نوار بهداشتی بخرند. بیشتر هم‌نسلان من می‌خواهند از این مملکت فرار کنند. از بیست و چهار همکلاسی من تنها سه نفر هنوز در کوبا هستند. من در سال ۲۰۰۲ به سوییس رفتم اما نتوانستم غربت را تحمل کنم و دو سال پیش برگشتم.

وقتی من پانزده ساله بودم، دیوار برلین فرو ریخت و بحران اقتصادی به وجود آمد. سوسیالیسم واقعاً موجود از هم پاشید. هزاران کوبایی تظاهرات کردند و در همین محله‌ی ما یعنی سنترو هابانو من نیروهای مسلح را دیدم که مردم را سرکوب می‌کردند. والدین من که سال‌ها در کمیته‌های انقلابی خدمت کرده‌اند به علت انتقاد از وضع موجود متهم و پدرم که یک مهندس راه آهن بود شغلش را از دست داد و یک دوچرخه‌ساز شد.

در کوبا بیشتر از هر کشور دیگر در امریکای لاتین مردم خودکشی می‌کنند. بالاترین درصد سقط جنین، طلاق و الکلی‌ها را هم دارد. بزهکاری و خشونت هم بیداد می‌کند. این اخبار را هرگز در رورنامه‌ها نمی‌خوانیم. خشونت خانگی در این کشور ما به شدت رایج است و تعجبی هم ندارد، چون به علت فقر چند نسل از یک فامیل در یک خانه و با هم زندگی می‌کنند.»

یوانی سانچز پیشگام شکستن سانسور و مرزهای تحمیلی در سرکوب آزادی‌های فردی در کوبا است و از اینترنت برای تغییر و تاثیر بر افکار عمومی مدد می‌گیرد؛ هرچند که او برای بسیاری از هموطنانش زنی ناشناس است.
در کوبا تنها نزدیک به دو درصد مردم می‌توانند از اینترنت استفاده کنند. به این خاطر او الهام‌بخش شهروندانی است که به علت سانسور و کنترل شدید آزادی‌های فردی و اجتماعی صدای‌شان به جایی نمی‌رسد.

به روز شدن وبلاگ فیلتر شده‌ی سانچز توسط هوادارانش در کشورهای دیگر نشان می‌دهد که همبستگی بین‌المللی و تکنولوژی مدرن چه نقش مهمی در اطلاع‌رسانی و افزایش آگاهی اجتماعی مردم می‌تواند بازی کند.