ارتباط، چالش و هم‌گرایی شبکه‌های زنان

فروغ.ن.تمیمی

پلاتفرم Women INC شبکه‌ای فعال از صدها زن هلندی است که در سال‌های اخیر فعالیت‌های چشم‌گیری را در گسترش گفتمان فمینیستی در این کشور به راه انداخته است.

امسال سومین فستیوال و پلاتفرم بین‌المللی زنان در آمستردام از سوی Women INC در شام‌گاه اول مارچ با حضور پرنسس ماگزیما، هم‌سر ولیعهد هلند افتتاح شد.

در این فستیوال فمینیستی شش روزه سیاست‌مداران، نویسند‌گان، هنرمندان، سازمان‌های زنان و صدها نفر شرکت‌کننده حضور دارند.

در برنامه افتتاحیه امسال، کتاب نور و سایه، داستان زندگی پانزده نفر از زنان هلندی با پیشینه مهاجرت و پناهندگی به خانم ماگزیما تقدیم شد.

این کتاب به همت خانم هاله قریشی استاد ایرانی‌تبار دانشگاه آزاد در آمستردام و همکارش خانم کریستین برینک خری‌فه تدوین شده است.

کتاب نور و سایه، روایت زندگی زنانی است که با شرکت در یک دوره آموزشی داستان زندگی خود را می‌نویسند و در فضایی آزاد و صمیمی تجربیات فردی‌شان را بایک‌دیگر در میان می‌گذارند.

آنان درواقع به نسلی از زنان مهاجر و پناهنده در هلند تعلق دارند که در دو دهه گذشته جنبش فمینیستی زنانی با پیشینه اقلیت قومی را در این کشور سامان داده‌اند.

جنبشی که توان‌مندی، آزادی و رهایی زنان مسلمان و غیرمسلمان مهاجر و رنگی را در دستور کار خود قرار داده است.

موج دوم فمینیستی در هلند در پی جنبش مدنی و فرهنگی آزادی‌خواهانه در نیمه دوم قرن بیستم در جهان غرب به‌وجود آمد و در طول دو دهه مبارزه پی‌گیر توانست برابری حقوقی، آزادی فردی و اجتماعی زنان را در بیش‌تر زمینه‌ها تضمین و تامین کند.

به همت زنان رنگی، مهاجر و پناهنده هم موج سوم فمینیستی در هلند در اواخر دهه هشتاد قرن بیستم متولد شد.

از مهم‌ترین دستاوردهای مبارزات زنان غیرسفید در هلند، کوشش برای تصویب لوایح متعدد و اجرای پروژه‌های گوناگون در بهبود منزلت اجتماعی گروه‌های آسیب‌پذیر زنان خارجی در سال‌های اخیر بوده است.

خشونت خانگی، ختنه دختران آفریقایی، قتل‌های ناموسی، بی‌سوادی، بی‌کاری و پایین بودن مشارکت اجتماعی در جامعه از مهم‌ترین معضلات زنان مهاجر و پناهنده در هلند است.

فستیوال و پلاتفرم امسال که سومین گردهمایی Women INC در هفت سال گذشته است با برپایی سخنرانی‌ها، میزگردها، پخش فیلم، برگزاری نمایشگاه‌های هنری و غیره دستاوردهای زنان قدرت‌مند و کارآمد را ارج می‌نهد و هم با ایجاد امکان گفت‌وگو میان زنان و مردان آخرین دستاوردهای جامعه را در زمینه افزایش هرچه بیش‌تر برابری میان دو جنس ارائه می‌کند.

این پلاتفرم که اینک جای خود را در میان کنش‌گران و فمینیست‌ها باز کرده، به دست خود آنان سامان می‌یابد، خواهان ادامه مشارکت اجتماعی و مبارزه زنان برای دست‌یابی به برابری و رهایی در تمام زمینه‌هاست.

نباید فراموش کنیم که در هلند زنان با وجود داشتن حقوق برابر هنوز در مقایسه با کشورهای پیشرفته دیگر در حوزه اقتصادی نتوانسته‌اند به برابری کامل در دستمزدها و یا برابری در پست‌های حساس اجرایی دست یابند.

در مانیفست پلاتفرم امسال می‌خوانیم که: «زندگی در یک جامعه دموکراتیک مانند هلند آزادی انتخاب را برای زنان فراهم کرده است.

آزادی انتخاب در هلند قانونی مقدس است. و افزون بر آن، با تاکید جامعه بر مسئولیت فرد در مورد زندگی و تصممیم‌گیری‌هایش، هر انسان باید فردی مستقل و حاکم بر سرنوشت خویش باشد.

و هم با توجه به تقدس احساس مسئولیت شخصی به‌عنوان یک هنجار جاافتاده اجتماعی، اگر کسی نتوانست به اهداف موردنظرش دست یابد، مسئولیت شکست هم به عهده خود اوست.

ایده «هر کسی برای خودش» به آن‌جا منتهی می‌شود که در نبود شبکه‌های اجتماعی زنان شکاف میان زنانی که از شانس‌های بیش‌تری برخوردارند و زنانی که امکانات محدودتری دارند بیش‌تر می‌شود و تلاش برای تامین فرصت‌های برابر در میان اقشار متفاوت زنان کاهش می‌یابد.

برطبق آمار موجود هنوز گروه بزرگی از زنان در شرایط مساعدی برای داشتن شغل و دستیابی به همه امکانات قرار ندارند.

بنابراین برای افزایش مشارکت اجتماعی همه زنان هم‌کاری و اتحاد میان گروه‌های قدرتمند و اقشار آسیب‌پذیرتر ضروری است.

پلاتفرم امسال با توجه به این مسئله خواهان همکاری میان تمام شبکه‌های تخصصی و اجتماعی زنان برای شناسایی موانع و راه‌گشایی بر مبنای بسط برابری جنسیتی است».

با بررسی بعضی از آمارهای موجود می‌توان به موقعیت فعلی زنان هلندی در میان کشورهای هم‌جوار پیشرفته پی‌برد.

در هلند در مقایسه با کشورهای اسکاندیناوی امکاناتی مانند مهد کودک‌ها برای والدین به حد کافی تامین نشده است.

بیش‌تر زنان هلندی ترجیح می‌دهند که مواظبت از کودکان را شخصا به‌عهده گیرند. بنابراین اکثریت آنان مجبورند نیمه‌وقت کار کنند و به همین دلیل شانس ترقی در کار و به عهده داشتن پست‌های ریاست و مدیریت را از دست می‌دهند.

زنان هلندی به‌طور متوسط ۱۸ درصد کمتر از مردان دستمزد گرفته و حتی در مشاعلی که نوع تحصیلات، خدمت و سوابق کار یکسان است، زنان باز ۷ درصد کمتر حقوق می‌گیرند.

در سطح جهان زنان هلندی از نظر میزان مشارکت در سطوح رهبری شرکت‌های تجاری، احزاب سیاسی و کادر‌های علمی بسیار عقب‌مانده‌اند.

از هر شش دختر جوان یک نفر در هلند به اجبار به تن‌فروشی مجبور شده است.

سه چهارم از افراد موثر و بانفوذی که مرتب در شبکه‌های تلویزیونی در هلند ظاهر می‌شوند از آقایان و از هر شش نفری که برای بحث‌های تلویزیونی دعوت می‌شوند، باز پنج نفر شان مرد هستند.

درصد معرفی زنان متخصص در زمینه‌های گوناگون هم در رسانه‌های دیداری و شنیداری اغلب محدود است. در مقایسه معمولا دانش و کار کمتر از سر و ظاهر ستارگان مشهور مورد توجه قرار می‌گیرد.

پلاتفرم Women INC با تشویق زنان در استفاده از رسانه‌ها در مطرح کردن خود و خواسته‌های‌شان با هدف بالا بردن آگاهی جنسیتی، خود تریبونی را برای هزاران زن فراهم کرده تا برای رفع تبعیضات علیه زنان با یکدیگر به گفت‌وگو بنشینند.

دست‌اندرکاران این پلاتفرم بر این حقیقیت تاکید دارند که نمی‌توان عواملی مانند سن، فرهنگ و موقعیت اجتماعی را که در تنوع و گوناگونی اقشار زنان موثرند، نادیده گرفت.

و به‌نظر نمی‌رسد که می‌توان یک دستور‌العمل و برنامه جمعی که مطلوب همه زنان باشد، تهیه کرد. اما از آن‌جا که پیشرفت اجتماعی بستگی مستقیم به گسترش هم‌کاری آنان باهم دارد. باید در راستای اتحاد و هم‌کاری شبکه‌های زنانه و محافل کوچک و بزرگ حرکت کرد.

نسخه‌ای که به عقیده دست‌اندرکاران این پلاتفرم می‌توان برای هر جنبش اجتماعی پیچید، ترکیبی از استراتژی‌های مختلف برای همکاری است که بنیان فکری این پلاتفرم را تشکیل می‌دهد.

استراتژی‌هایی موازی با یکدیگر که می‌توانند در برخورد و چالش با یکدیگر با هدف ارتقای ارتباط، همکاری و هم‌گرایی گرو ه‌های زنان در یک جنبش فمینیستی حرکت کنند.

در هیچ کشوری در دنیا برابری صد درصد میان وضعیت اجتماعی، سیاسی، فرهنگی زنان و مردان وجود ندارد.

بنابر این سرمایه‌گذاری برای پیشرفت زنان، گسترش شبکه‌های آنان در سطح ملی و بین‌المللی و ایجاد پلاتفرم‌های آزاد و تهی از پیش داوری‌های رایج می‌تواند راه‌گشای تحقق آرمان‌های فمینیستی باشد.

در گزارش بعدی به محتوی برنامه فستیوال پرداخته خواهد شد.