آیت‌الله خمینی: آزادی انتخابات برای انحراف اذهان است

سعید بشیرتاش، ابراهیم نبوی

چهارشنبه ۱۸ مرداد ۱۳۵۷ هجری خورشیدی برابر نهم اوت ۱۹۷۸ میلادی

شرکت ملی نفت ایران، پرسودترین کمپانی صنعتی غیر آمریکایی جهان شناخته شد

مجله فورچون، شرکت ملی نفت ایران را پرسودترین کمپانی صنعتی خارج از آمریکا اعلام کرد. هم‌چنین شرکت ملی نفت ایران پس از شرکت انگلیسی - هلندی شل، پرفروش‌ترین کمپانی غیر آمریکایی جهان است.

فروش کمپانی شل در سال گذشته ۳۹.۶۸ میلیارد دلار و فروش شرکت ملی نفت ایران ۲۲.۳۲ میلیارد دلار بوده است. شرکت بریتیش پترولیوم با فروشی معادل ۲۰.۹۴ میلیارد دلار در ردیف سوم قرار دارد.

بدین ترتیب برای نخستین بار در تاریخ فروش شرکت ملی نفت ایران از شرکت بریتیش پترولیوم یا شرکت نفت انگلیس فزونی گرفته است. شرکت نفت انگلیس که زمانی شرکت نفت ایران و انگلیس نام داشت، تا ۲۵ سال پیش نفت ایران را در فهرست دارایی‌های خود داشت.

بر اساس گزارش مجله فورچون، دارایی شرکت ملی نفت ایران ۹.۲ میلیارد و سود آن پس از کسر مالیات ۱۹.۳۴ میلیارد دلار است. تعداد کارمندان شرکت ملی نفت ایران ۶۶ هزار نفر است. دارایی شرکت شل ۳۶.۰۲ میلیارد دلار، سود آن ۳۴.۲ میلیارد دلار و تعداد کارمندان آن ۱۵۵ هزار نفر ذکر شده است.

خرید هواپیماهای اف۴، اف۱۴ و اف۱۶

اولین قسمت از تجهیزات خریداری شده از آمریکا به ایران تحویل داده می‌شود. بر اساس گزارش خبرگزاری فرانسه، مقام‌های آمریکایی اعلام کردند که ۴۱ هواپیمای شکاری اف۴ مجهز به وسایل الکترونیکی بسیار پیچیده که قسمتی از فهرست خریدهای ۹ میلیارد دلاری ایران را تشکیل می‌دهد، ممکن است پس از موافقت دولت کارتر به ایران تحویل شود.

این فهرست شامل هواپیماهای آواکس، ۱۴۰ فروند هواپیمای اف۱۶ و ۷۰ فروند هواپیمای اف۱۴ و تجهیزات الکترونیک برای نیروی دریایی است. فروش هواپیماهای بسیار پیشرفته نظامی با مخالفت بعضی از جناح‌های سیاسی آمریکا روبه‌رو شده بود.

حمایت برژنف از طرح ایران برای اقیانوس هند غیر هسته‌ای

طرح پیشنهادی ایران و هند و چند کشور منطقه درباره تبدیل اقیانوس هند به منطقه صلح و عدم دخالت ابرقدرت‌ها در این منطقه مورد تأیید شوروی نیز قرار گرفت.

رادیو مسکو گفت: «لئونید برژنف، دبیر کل کمیته مرکزی حزب کمونیست شوروی طی سخنانی تمایل صمیمانه شوروی را به تبدیل اقیانوس هند به منطقه صلح تأیید کرد.»

رادیو مسکو افزود: «اقیانوس هند که بیش از یک میلیارد نفر در کشورهای حوزه آن زندگی می‌کنند، از مناطق مهم و سوق‌الجیشی جهان است و راه بین‌المللی مهم حمل و نقل و بازرگانی به شمار می‌رود. طبیعی است که کشورهای حوزه اقیانوس هند می‌خواهند این منطقه به منطقه صلح و دور از هر گونه تشنجات مبدل شود.»

رادیو مسکو در عین حال از مانور‌های پیمان سنتو که با شرکت ناو‌ها و هواپیماهای آمریکا، انگلیس و اعضای این پیمان در خلیج فارس و اقیانوس هند صورت می‌گیرد، انتقاد کرد.

رادیو مسکو هم‌چنین با اشاره به اظهارات اخیر آموزگار درباره عدم استقبال از تشکیل یک پیمان جمعی در خلیج فارس، شدیداً به چین حمله کرده و گفت: «هوانگ هوا، وزیر خارجه چین که این اواخر از ایران دیدن کرد علناً به ضرورت تشکیل یک پیمان نظامی جدید و تشدید مسابقه تسلیحاتی در این منطقه اشاره کرد.»

قطع مذاکرات ایران و کنسرسیوم از نظر لندن و مسکو

لندن و مسکو در زمینه قطع مذاکرات شرکت ملی نفت با کنسرسیوم عکس‌العمل‌های متفاوتی نشان دادند.

رادیو لندن از قول «ناظران آگاه» می‌گوید «پس از گذشتن سه روز از آغاز مذاکرات جدید روشن شد که به دست آوردن توافق میسر نیست.»

این منبع، بن‌بست مذاکرات را مربوط به دو عامل می‌داند: یکی میزان خرید نفت توسط شرکت‌های عضو کنسرسیوم که ایران مایل است این شرکت‌ها روزانه حداقل ۳.۳ میلین بشکه خرید کنند و این ۱۰ درصد بیشتر از صادرات شش‌ماهه اول سال ۱۹۷۸ است. دیگری قیمت است که ایران می‌خواهد هر گاه کشوری قیمت بیشتری برای یکی از فرآورده‌های نفتی خود دریافت کرد، ایران نیز قیمت مشابهی دریافت کند.

مسکو در این مورد گفت: «انحصارهای غربی دوباره از تمایلات ایران استقبال نکرده و از پذیرفتن خواسته‌های قانونی کشور ایران درباره تجدید نظر در قرارداد فروش نفت که مغایر با مصالح ایران است خودداری ورزیدند.»

رادیو مسکو اضافه می‌کند «چنان‌چه می‌دانید ایران در حال حاضر می‌تواند به طور مستقل امور صنعت ملی نفت را رهبری کند و نفت را در بازارهای جهانی بفروشد.»

روزنامه اطلاعات: ایجاد فضای باز سیاسی، بزرگ‌ترین خدمت آموزگار

روزنامه اطلاعات در گزارشی به مناسبت یکمین سالگرد دولت آموزگار نوشت: فضای باز سیاسی، مبارزه با سانسور کتاب و فیلم، از جمله مهم‌ترین دستاوردهای مردم ایران در طول زمام‌داری آموزگار است. ارج نهادن به آزادی بیان از اصول برنامه دولت هنگام معرفی به مجلس در سال گذشته بود.

در این گزارش با اشاره به مشکلات کشور به هنگام روی کار آمدن دولت آموزگار آمده است: تورم، کمبود مواد کشاورزی و احتکار کالاهای اساسی، کمبود کارگر متخصص، بورس‌بازی در زمین و ساختمان، نارسایی‌های اجاره مسکن، خاموشی‌های مکرر برق، گرفتاری‌های تلفن و مخابرات، افزایش نامعقول مالیات‌ها، بهره‌گیری‌های بی‌جا از درآمدهای نفتی، نارسایی‌های سیاست‌های درمانی و ... از جمله عواملی است که جامعه ما را با تنگناهای فراوان درگیر کرده بود.

این گزارش، کاهش شدید قیمت زمین از طریق سیاست آزاد کردن زمین‌های خارج از محدوده و تصویب قانون ارزش معاملات زمین بر اساس قیمت‌های منطقه‌ای، افزایش وصول مالیات از سرمایه‌داران و ثروت‌مندان و کاهش اتکاء دولت به درآمدهای نفتی از ۷۴ درصد به ۶۱ درصد در سال گذشته و ۴۹ درصد در سال جاری را از مهم‌ترین موفقیت‌های دولت آموزگار خواند و نوشت:

«بزرگ‌ترین موفقیت دولت آموزگار، ایجاد فضای باز سیاسی و صداقت با مردم بوده است. چیزی که مدت‌ها مردم و جامعه ما را از آن محروم کرده بودند. با تکیه بر همین فضای باز سیاسی است که هم‌اکنون می‌توانیم برنامه‌های سیاسی و اقتصادی کشور را تجزیه و تحلیل کنیم.»

روزنامه اطلاعات از نارضایتی‌های روزافزون مردم و چالش‌های پدید آمده در برابر دولت پس از گشایش فضای سیاسی کشور و خشونت‌هایی که در سراسر کشور، منجر به کشته شدن ده‌ها تن شده است، سخنی به میان نیاورد.

آیت‌الله خمینی: اعلام آزادی انتخابات در آستانه ماه مبارک رمضان برای انحراف اذهان است

وضعیت سیاسی کشور تا حدود زیادی تابع فعالیت‌های سیاسی ضد حکومتی در چهارچوب تقویم مذهبی کشور شده است.

در حالی که در روز سی‌ام تیرماه ۱۳۵۷ و به مناسبت بیست و ششمین سالگرد قیام 3۰ تیر «جبهه ملی ایران» که از حدود یک سال پیش از آن زیر نام «حزب‌ها و نیروهای جبهه ملی» فعالیت می‌کرد، رسماً اعلام موجودیت کرد، این نیمه شعبان برابر با سی و یکم تیرماه بود که منشاء کنش‌های سیاسی در سطح کشور بود.

در سالروز میلاد امام زمان (ع) جمعیت شرکت‌کننده در مراسم مذهبی در مساجد با ریختن به خیابان‌ها به تظاهرات خشونت بار ضد حکومتی پرداختند. به آتش کشیدن مشروب‌فروشی‌ها، سینما‌ها و بانک‌ها ابعاد وسیعی پیدا کرده و به ساختمان‌های دیگر نظیر هتل‌ها نیز گسترش یافت.

در همین حال مرگ حجت‌الاسلام کافی نیز منجر به اعتراضات و تظاهرات خشونت‌آمیزی در سطح کشور شد. خشونت‌آمیزترین اعتراض‌ها و تظاهرات در شهر اصفهان رخ داده است.

پس از خشونت‌های نیمه شعبان، آیت‌الله خمینی که مردم را به تحریم جشن‌ها در این روز دعوت کرده بود، با صدور پیامی به مردم ایران، ضمن تشکر از آن‌ها به مناسبت تحریم جشن‌ها، اعلام کرد:

«اخیراً دولت نغمه ناموزونی را به راه انداخته است مبنی بر آزادی انتخابات در صورتی که وقت آن سال دیگر است و این نغمه قبل از ماه مبارک رمضان برای انحراف اذهان از سیر اصلی حرکت است، که خوف افشای هر چه بیشتر جنایات رژیم در این ماه در مساجد و مجامع اسلامی می‌رود.»

به نظر می‌رسد که پیام محمدرضاشاه در ۱۴ امردادماه به مناسبت سالروز جشن مشروطیت نیز که در آن وعده آزادی صد درصد را داده بود، نتواند به اندازه مراسم مذهبی - سیاسی ماه رمضان که از ۱۵ امردادماه آغاز می‌شود، منشأ اثر شود.

ظاهراً پس از نزدیک به ۵۷ سال که از تغییر تقویم ایران از ماه‌های قمری به ماه‌های خورشیدی می‌گذرد، بار دیگر جامعه ایران زندگی سیاسی خود را بر اساس ماه‌های قمری تنظیم کرده است. به همین دلیل با آغاز ماه رمضان در پانزدهم مردادماه، فعالیت‌های اسلام‌گرایانه و ضد حکومتی شدت بیشتری گرفت.

تظاهرات گسترده در شیراز

عده‌ای از مردم پس از بیرون آمدن از مسجد «نو» در خیابان‌های خاقانی، احمدی، لطفعلی‌خان زند، انوری و لشکری به راه افتادند و شیشه‌های چند بانک و یک رستوران را شکستند.

مأموران انتظامی که به مقابله با مردم پرداخته بودند برای متفرق کردن آن‌ها از گاز اشک‌آور استفاده کردند و تظاهرکنندگان نیز در پاسخ، به سوی مأموران سنگ پرتاب کردند.

درگیری میان مأموران و تظاهرکنندگان به دستگیری هشت تن منتهی شد که با حکم دادیاران دادسرای شیراز به زندان فرستاده شدند. هم‌چنین عده دیگری نیز پس از بیرون آمدن از «مهدیه» شیراز، در خیابان به تظاهرات پرداختند.

دو تن از مأمورانی که به مقابله با تظاهرکنندگان پرداخته بودند، زخمی شدند. هفت تن از تظاهرکنندگان نیز دستگیر شدند.

وضع جشن هنر شیراز مبهم است

با این‌که قرار است دوازدهمین جشن هنر شیراز از یازدهم شهریور در شیراز کار خود را آغاز کند، تا کنون از سوی مسئولان آن اطلاعاتی درباره چگونگی برگزاری این جشن داده نشده است.

روزنامه اطلاعات به تاریخ ۱۸ امرداد با چاپ این مطلب نوشت: پوستر این جشن که از ماه‌ها پیش چاپ و آماده شده است، هنوز توزیع نشده و نیز تلویزیون در برنامه‌های خود مردم را در جریان چگونگی و اجرای دوازدهمین دوره این جشن قرار نداده است.

این مسائل و نیز اعلام نشدن برنامه‌های ایرانی و خارجی جشن هنر، و به خصوص عدم اعلام اسامی مهمانان و هنرمندان شرکت‌کننده خارجی به شایعاتی که پیرامون عدم برگزاری و یا محدودیت برگزاری این دوره از جشن هنر وجود دارد، قوت می‌بخشد.