رادیو زمانه

تاریخ انتشار مطلب: ۲۷ بهمن ۱۳۸۶
مجلۀ گفتاری جُنگ صدا

یادبود «فردین» در هفتمین سال نبودن او


عکس از داود نادری

هفت‌سال پیش در چنین روزی «محمدعلی فردین» در تهران درگذشت. مراسم خاک‌سپاری او یکی از به‌یادماندنی‌ترین بدرقه‌هایی بود که مردم در وداع با هنرمند محبوب خود نشان دادند. شرکت انبوه مردم در این مراسم، و در میان آن‌ها، جوانانی با لباس‌های منقش به تصویر فردین، نسلی که بعد از انقلاب و کنار ماندن فردین از سینما به‌دنیا آمده بود؛ پرسشی تازه شد برای اهل تحقیق در مسائل و مقولات مربوط به جامعه‌شناسی اجتماعی.

با انتشار خبر درگذشت فردین، انفجاری عظیم از چاپ و انتشار تصاویر او در نشریات ایران رخ داد که بی‌سابقه بود. هر چند که بنا به مصلحت، تکیه بیشتر بر جنبۀ ورزشکاری و زمانی جزو اعضای تیم ملی کشتی ایران بودن فردین می‌شد تا به بازیگری او در فیلم و جایگاهی که در سینما داشت.

در همان ایام مطلبی در «ماهنامۀ فیلم» به‌چاپ رسید با عنوان «هیشکی مثل تو نبود». نوشتاری به قلم «احمد کریمی» که در چند کات تاثیر حضور «فردین» را در لایه‌های مختلف اجتماع و کوچه‌بازار نشان می‌داد.

. . . در تاریک‌روشن سینما اشک‌های مادر برق می‌زد. گاه از فرط خنده و بیش‌تر به‌خاطر غمگینی لحظه‌هایی که به افت‌وخیز زندگی خودش شباهت می‌بُرد. . .

. . . ما در رویاهایمان این حسرت را همچون دنبالۀ رنگین‌کمانی به قلب آرزومندمان سنجاق کردیم، شاید وقتی ـ بی‌وقتی مجال مغتنمی به‌دست آید تا بتوانیم این خط دیالوگ کوبنده را حرج کسی کنیم و نشد! علی بی‌غم ـ فقط علی‌بی‌غم ـ بود که حسرت‌به‌دلی‌های ما را پاسخی جانانه می‌داد و می‌توانست به دختر خرپول پرافاده‌ای بگوید: نه! تا جگر سوخته‌مان را جلا دهد، و فقط فردین بود که می‌توانست علی بی‌غم باشد. . .

. . . چرا فکر می‌کردیم که علی بی‌غم مکانیک ـ که در سطح جامعه هزاران هزار همتای انگ خود داشت ـ باید یک چریک می‌بود با چندین قطار قشنگ و با توجه به نقش تاریخ‌ساز پرولتاریا به جنگ طبقاتی می‌شتافت؟ مردمی معمولی، با آرزوهای معمولی که از دریچۀ سیاست به زندگی نمی‌نگریستند، «فردین» را همتای خود یافتند: ساده، معمولی، صمیمی. . .

. . . فردین، مرهمی بود بر تلخکامی‌های روزمرۀ آدم‌ها. بدون دست‌اندازی‌های روان‌کاوانه یا جامعه‌شناختی چنین و چنانی. «فردین» آموخت که یک شاگرد سماور ساز هم می‌تواند مغرورانه قدم بردارد و در رویاهای که او به آن‌ها جان می‌بخشید، مُشتی زیر چانۀ قارون‌ها بزند و بگوید: گور پدر همگی‌تان!

برنامه را از [اینجا] بشنوید!
برنامۀ پیشین را هم در [اینجا]

Share/Save/Bookmark

نظرهای خوانندگان

راستش را بخواهید بنظرم شنیدن هر مطلبی که با صدای آقای افزودی عزیز باشه خیلی دلنشین و جذاب تر میشه. دیگه وقتی در مورد فردین باشه که میشه نور علی نور. . .
از حق نگذریم صدای آقای افزودی هم مخمل داره هم ابریشم. خدا حفظش کنه و موفقش بداره که ما بتونیم بیشتر مستفیض بشیم . . .

-- شکوه ، Apr 16, 2007 در ساعت 09:28 PM

افسانه فردین

-- هجیر ، May 6, 2007 در ساعت 09:28 PM

salam,man khodam yeki az taraf daran shadravan fardin hastam,mikhastam bedoonam ketab hayi ke darbare ishan chap shode aknon mojoz hastan ya kheyr?
ba tashakore faravan az shuma.
ــــــــــــ
اینکه آیا تمام کتاب‌هایی که در باره فردین بوده، مجاز هستند یا نه را نمی‌دانیم. ولی کتابی که حاوی گفتگویی مفصل با اوست در بازار وجود دارد.
در باره این کتاب می‌توانید در لینک زیر بیشتر بخوانید. (جُنگ صدا)
http://www.radiozamaneh.org/radiocity/2007/02/post_152.html

-- ashegh ، Jul 22, 2007 در ساعت 09:28 PM

فردين هنوز هم محبوب دل ما جوان‌ها است بااين همه سانسور

-- بدون نام ، Aug 4, 2007 در ساعت 09:28 PM

salam man az tarafdarane shadravan fardin hastam, ke yek chizi ro begam ke ishan olgooye akhlagiye bande hastan. bavar konid vagaen ishoon mard boodan. fardin fagat yeki bood va digar nayamade va nakhahad amad.

-- nima ، Aug 17, 2007 در ساعت 09:28 PM

به نظر من فردین اسطوره طلایی سینمای ایران زمین است

-- اریا ، Aug 19, 2007 در ساعت 09:28 PM

به نظر من محمدعلی فردین اولین و اخرین تیری بود که چه از لحاظ ورزش یا سینما تک بود.

-- hamid_raza ، Sep 19, 2007 در ساعت 09:28 PM

درود بر اسطوره تکرار نشدنی تاریخ سینمای ایران فردین. ستاره‌ای که جاودانه شد.

-- صالح ، Sep 20, 2007 در ساعت 09:28 PM

فردین زندس

-- ممل ، Feb 16, 2008 در ساعت 09:28 PM