شب تجليل از بيضايی در خانه هنرمندان

سـهـنـد شــمــس اﺳﺤــٰـــــــﻘــی

جمعیتی بالغ بر 250 نفر در سالنی که تعداد صندلی هایش بیش از 160 صندلی نبود جمع شده بودند که بیش از نیمی از آنها ایستاده مراسم تجلیل از یـــَـــل ِ سینماگر ایران را از سمع و بصر می گذراندند.
.

بهرام بیضایی و فرزند خردسالش « نیاسان» بیضایی | عکس از سهند شمس اسحاقی

مراسم با مجلس گردانی علی دهباشی در تجلیل و تکریم از حضور بهرام بیضایی در خانه هنرمندان آغاز شد با اشاره به گریزان بودن استاد سینمای ایران از مراسم تجلیل و تکریم و سپاس از قبول بیضایی برای حضور در این مراسم، و ذکر این نکته که این تجلیل حق شناسی است که جامعه فرهنگی ایران از ایشان به عمل می آورد.

دهباشی مختصراً روخوانی بخشی از نوشته های بیضایی را پی گرفت که در آن آورده شده بود: « سخنم را با این جمله تمام می کنم که من فقط فیلم ساز نیستم بلکه هر کاری را انجام می دهم و منظور از تمام اینها اندیشیدن است.»

پس از سخنرانی آغازین علی دهباشی، خلاصه ْ فیلمی از آثار سینمایی بیضایی بر پرده نقره ای سالن بتهوون خانه هنرمندان به نمایش در آمد، بخشهایی از آثاری همچون عمو سیبیلو، رگبار، غریبه و مه، مسافران، چریکه تارا، کلاغ، شاید وقتی دیگر، باشو غریبه ای کوچک و سگ کشی از سمع و بصر حاضران گذشت.

در ادامه بهروز غریب پور ضمن ستودن هنر سینماگری بیضایی یاد و خاطره ای از دوران کار با بهرام بیضایی در سنندج را با این مضمون که ایشان بر خلاف وعده ِ مساعد ِ پیشین، در جمع دوستان حاضران نشدند را بیان نمود که در انتهای مراسم بهرام بیضایی از آن خاطره به تمام، اظهار بی اطلاعی نمود!

مژده شمسایی همسر بهرام بیضایی و بازیگر اصلی فیلم سگ کشی، بخشی از متن نمایشی خلق شده توسط بیضایی را که در هیچ جا بروی صحنه نرفته است را با عنوان « سهراب کشی؛ مویه تهمینه» با اجرا و بیان نمایشی آن در پشت تربیون قرائت نمودند.

آیدین آغداشلو از دیگر نوگرایان عرصه هنر معاصر بود که با استقبال گرم حاضران در صحن سخنرانی ظاهر شد. او در گفتار خود بر نگاه عمیق و جامعیت نگاه بیضایی در عرصه فعالیتهایش و در باب شناخت اساطیری شرق تاکيد کرد و آن را ممتاز بر شمرد. وی گفت اين شناخت با تسلط بیضایی بر نثر پارسی همراه است. مصداق اين ويژگی ها از نظر او در «مرگ یزد گرد» است که تعقیب تاریخی شایسته ای است در پاسخ به این سوال که ما از چه تباری هستیم و ازکجا آمده ایم.

بهرام بیضایی در مراسم تجلیل از وی در خانه هنرمندان | عکس از سهند شمس اسحاقی

بابک احمدی روشنفکر نام آشنا، از دیگر سخنرانان بود که همچون دیگران با بیان نگاه موشکافانه بیضایی در آثار سینماییش و ياد کردن از تدوین ارزنده «نمایش در ایران» توسط بیضایی، یادی هم از شاهرخ مسکوب، محمود اعتماد زاده ( م.ا.به آذین) و فرّخ غفـّـاری داشت و بخشهایی از «رستم و اسفنديار» زنده یاد مسکوب را قرائت نمود.

اصغر همـــــّت، و مهدی هاشمی بازيگران سينما، تئاتر و تلويزيون از دیگر هنرمندانی بودند که در ستایش هنر بیضایی خاطرات و گفتارهایی را به حاضران عرضه نمودند.


در انتهای مراسم و به دعوت علی دهباشی بهرام بیضایی بر پشت تریبون قرار گرفت که همزمان با ابراز احساسات پیاپی و مداوم حاضرین بود.

ایشان در ابتدا از حاضرینی که بدلیل کمبود صندلی، ایستاده مراسم را دنبال می کردند عذر خواهی نمود و تعداد آثار خویش را که در کلام سخنرانان پیشین، دهها اثر خوانده شده بود، تنها مشتمل بر 9 فیلم بلند و 3 فیلم کوتاه وتعدادی که امکان کار و نمایش نیافتند برشمرد.

از سوی دیگر ایشان اشاره ای تلویحی به کاربدستان عرصه هنر کشور داشت که پیشتر، ضمن بستن راه فعالیت هنری بر وی، هم اکنون نمایندگان هنر سینمای ایران در عرصه بین المللی هستند.

به دعوت علی دهباشی، «نیاسان بیضایی» فرزند خردسال بهرام بیضایی به روی ســـن آمد که به گفته بیضایی هدیه اش به پدر به مناسبت روز تولدش، نواختن قطعه ای کوچک با پیانو بوده است.

از دیگر حاضران در این مراسم از محمود دولت آبادی و هوشنگ مرادی کرمانی می توان نام برد.