رادیو زمانه

تاریخ انتشار: ۱۷ دی ۱۳۸۷

درگذشت جنایی نویس بزرگ آمریکایی

دانلد.ای.وست لیک جنایی نویس معاصر آمریکایی در سن ۷۵ سالگی درگذشت.

او در طول نیم قرن نویسندگی، رمان‌ها و داستان‌های کوتاهی نوشت که الهام بخش فیلمسازان مطرح آمریکایی و اروپایی از قبیل جان بورمن، پیتر ییتز، استیون فریرز، کوستاگاوراس و ژان لوک گدار شدند.

با اینکه ۱۵ رمان وست لیک تبدیل به فیلم شد، اما وی هرگز حقوق شخصیت محوری ضدقهرمان خود یعنی «پارکر» را به سینما واگذار نکرد.
اگرچه این شخصیت با نام‌های مختلف در فیلم‌هایی مثل «شکاف»، «درست به هدف»، «تسویه حساب» و «ساخت آمریکا» اثر ژان لوک گدار ظاهر شد.


وست لیک، جنایی نویس برجسته آمریکایی

وست لیک بیش از ۱۰۰ رمان جنایی نوشت. لحن طنزآمیز، شوخی‌های سرد و داشتن برخی جنبه‌های علمی تخیلی، برخی از مهم‌ترین ویژگی‌های رمان‌های جنایی او به حساب می‌آید.

بعد از جو گورز، وست لیک تنها جنایی نویسی بود که سه بار در رشته های مختلف برنده جایزه ادگار آلن پو شد؛ جایزه‌ای که از سال ۱۹۴۶ از سوی بنیاد ادگار آلن پو بنا نهاده شد و جنایی نویسان برجسته‌ای چون آگاتا گریستی، الری کوئین، ژرژ سیمنون، میکی اسپلین، المر لئونارد، استیون کینگ، دافنه دو موریه و جیمز ام کین دریافت کننده آن بودند.

وست لیک همچنین در سال ۱۹۹۳ از سوی انجمن نویسندگان داستان‌های اسرارآمیز آمریکا (Mystery Writers of America) به عنوان استاد بزرگ داستان‌های جنایی شناخته شد.


پوستر فیلم «درست به هدف»

جان بورمن در سال ۱۹۶۷ فیلم «درست به هدف» را بر اساس رمانی از وست لیک ساخت که در آن لی ماروین نقش شخصیتی به نام واکر را بازی می‌کرد که در واقع همان شخصیت پارکر داستان‌های وست لیک بود.

ژان لوک گدار نیز در سال ۱۹۶۶ دست به اقتباس آزادی از رمان «جاگر» وست لیک زد و فیلم «ساخت آمریکا» را ساخت، بدون اینکه امتیاز آن را خریداری کند.

فیلم گدار که در واقع ادای دینی به ژانر فیلم‌های گانگستری-نوآر و اثر درخشان هوارد هاوکز یعنی خواب بزرگ بود، برخلاف سنت فیلم‌های جنایی، آنا کارینا (بازیگر زن فیلم‌های گدار) را به جای فیلیپ مارلو(همفری بوگارت) «خواب بزرگ» و پارکر رمان «جاگر» وست لیک قرار داد.


پوستر فیلم «ساخت آمریکا»

وست لیک از گدار به دادگاه شکایت کرد و نمایش فیلم «ساخت آمریکا» برای همیشه در ایالات متحده ممنوع اعلام شد.

دانلد وست لیک برخی از رمان‌های خود را با نام مستعار ریچارد استارک منتشر کرد.

او فیلمنامه نویس هم بود و در سال ۱۹۹۰ بر اساس رمان جنایی-نوآر جیم تامپسون، فیلمنامه«آفتابه دزدها» را برای استیون فریرز نوشت که مارتین اسکورسیزی تهیه کننده آن بود.

کوستاگاوراس نیز در سال ۲۰۰۵ فیلم «تبر» را بر اساس رمان وست لیک ساخت که خوزه گارسیا در آن نقش برونو دی شخصیت محوری رمان را بازی می‌کرد.

Share