رادیو زمانه

تاریخ انتشار: ۲۴ مهر ۱۳۸۷

تازه‌های نشر: «بیگانگی در آثار کافکا»

«بیگانگی در آثار کافکا» نوشته محمود فلکی در ۲۲۰۰ نسخه از سوی نشر ثالث به بازار کتاب آمده است.

این کتاب، برگردان فارسی پایان‌نامه دانشگاهی دکتر فلکی در رشته زبان و ادبیات آلمانی و ایران‌شناسی در دانشگاه هامبورگ است که پیش‌تر از سوی انتشارات Grin Verlag منتشر شده بود.

رساله حاضر، در دوبخش تنظیم شده است؛ در بخش نخست، تلاش شده است که بیگانگی در زندگی کافکا با رویکرد به آثارش، به ویژه یادداشت‌های روزانه، نامه‌ها و پاره‌ای از زندگی‌نامه‌اش بررسی شود.

در این بخش، رابطه کافکا با خانواده‌اش، شغل، زنان و یهودیت، مدنظر قرار گرفته است.

در فصل دوم بخش اول، این بیگانگی در رمان‌ها و داستان های ‌کوتاه وی بررسی می‌شوند که به طور مشخص، دو داستان او یعنی «گراخوس شکارچی» و «مسخ» مورد تفسیر قرار می‌گیرند.

با این حال، نویسنده در این تفسیرها کوشیده است جهان تخیلی – هنری کافکا را تا سطح طرح واقعیت‌های بیرون از داستان، تقلیل ندهد و در واقع، واقعیت تخیلی را همچون ابزاری برای بیان روان‌شناسی نویسنده یا بررسی واقعیت بیرونی وی به کار نبرد.

بخش دوم کتاب هم به تاثیر کافکا بر ادبیات مدرن فارسی مربوط می‌شود. آقای فلکی برای پاسخ به این پرسش که «آیا نویسنده‌ای مثل صادق هدایت از جامعه‌ای با فرهنگی متفاوت که تازه در آن حرکت‌های نخستین زندگی مدرن آغاز شده، می‌توانسته کافکایی بنویسد یا خیر»، چگونگی رشد ادبیات مدرن فارسی و شرایط اجتماعی – سیاسی ایران دوره زندگی هدایت را بررسی کرده است.

وی سپس، به مقایسه آثار هدایت به ویژه «بوف کور» با آثار کافکا پرداخته و به چگونگی ترجمه آثار وی به فارسی و احتمال تاثیرش بر نسل‌های پس از هدایت مثل بهرام صادقی هم اشاره داشته است.

آقای فلکی با اشاره به انقلاب ۱۸۴۸ آلمان که آن را پیروزی ماتریالیسم بر ایده آلیسم می‌نامد و نیز یهودی بودن کافکا می‌نویسد: «کافکا که در پراگ زاده شد، از فضای دشمنانه ضدیهودی که پیرامون او وجود داشت، رنج می‌برد و خود را بیگانه حس می‌کرد. تربیت سخت‌گیرانه و سنتی خانواده‌اش، بر احساس بیگانگی‌اش می‌افزاید. بر این احساس، احساس گناه و حس قربانی بودن، که از سنت یهودی برمی‌آید هم افززوده می‌شود. این احساس بیگانگی در پهنه های دیگر زندگی او مثل رابطه با شغل رسمی‌اش به عنوان وکیل و رابطه‌اش با زنان نیز نمود می‌یابد.»

به باور نویسنده «کافکا در جستجوی هویت خویش و من رهای خود، نه تنها به عنوان یک یهودی، بلکه به عنوان یک اروپایی مدرن، مدام به ناممکن بودن ایجاد ارتباط با دیگری در شرایط ویژه می‌رسد و خود را تنها و بیگانه حس می‌کند.»

قیمت این کتاب، ۳۲۰۰ تومان است.


در همین رابطه:
تازه‌های نشر: «خوشه‌های خشم»
تازه‌های نشر: «گربه»
تازه‌های نشر: «پاریس – تهران»
تازه‌های نشر: «سرزمین‌های شبح‌زده»
تازه‌های نشر: «بودریار و هزاره»
تازه‌های نشر: «قیام پرشور: انقلاب جنسی در ایران»

نظرهای خوانندگان

البته تصور نکنم که آقای محمود فلکی با اين کتاب "دکترا" گرفته باشند. چه خوب است که خودشان تصحيح کنند و پيام بگذارند که اين کتاب رساله دکترای ايشان نيست و ايشان فقط ليسانس دارند.

-- عليرضا برادری ، Sep 26, 2008 در ساعت 12:09 PM

آقای علیرضا برادری، شما هم گویا مانند برخی از هم میهنان ِ ساکن هامبورگ که خیلی به من "علاقه" دارند، نگران لیسانس و دکترای من هستید. چندی پیش هم یکی از این هم میهنان در کامنتی در رادیو زمانه نوشته بود که من پارسال لیسانس گرفته ام؛ در حالی که من نخستین لیسانسم را د ر سال 1353 از دانشگاه جندی شاپور اهواز گرفته ام. من نمی دانم چرا بعضی ها به جای توجه به درونمایه ی مطالبی که من می نویسم به جنبه های حاشیه ای یا خصوصی توجه می کنند. داشتن این یا آن تیتر یا عنوان که به تنهایی بر ارزش کار نمی افزاید. این پایان نامه (بیگانگی در آثار کافکاو...)، تز فوق لیسانس یا (آن گونه که امروز در ایران گفته می شود) کارداری ارشد من در رشته های زبان و ادبیات آلمانی (Germanistik) و ایرانشناسی (Iranistik) در دانشگاه هامبورگ است. برای آگاهی بیشتر از این کتاب می توانید به نشانی زیر مراجعه کنید:
http://tinyurl.com/3rwkel
موضوع دکترای من که در حال نوشتن آن هستم، "حافظ و گوته" است. به نظر می رسد که بعضی ها دوست دارند تحقیق کنند ببینند موضوع راست است یانه؟ در این مورد می توانید از دانشکده ی زبان و ادبیات آلمانی (Germanistik) در دانشگاه هامبورگ ، طبقه ی پنجم از استاد راهنمای (Doktorvater) من بپرسید تا خیالتان راحت شود.
موفق باشید
محمود فلکی

-- محمود فلکی ، Oct 15, 2008 در ساعت 12:09 PM