رادیو زمانه

تاریخ انتشار: ۲ شهریور ۱۳۸۷

مارک گلبرت: کافکا صهیونیست بود

مارک گلبرت، پروفسور دانشگاه بن گوریون که کافکا شناس است، به روزنامه نيويورک‌تايمز گفته است که فرانتس کافکا نويسنده يهودی‌تبار چک، به صهيونيسم و يهوديت ايمان داشته است.

دست‌نوشته‌هايی که به تازگی از کافکا در آپارتمانی در تل‌آويو به دست آمده، بار ديگر به بحث ارتباط اين نويسنده بزرگ با ميراث يهودیت و گرايش وی به صهيونيسم دامن زده‌است.


فرانتس کافکا، نویسنده نامدار چک

بنابر گزارش روزنامه هاآرتص چاپ اسرائيل، روزنامه نيويورک‌تايمز هفته گذشته نامه‌ای از آخرين معشوقه کافکا دورا دايامنت به دوست نزديک کافکا يعنی مکس برود را منتشر کرده که در آن وی مدعی شده «کافکا هميشه می‌خواست به اسرائيل مهاجرت کند».

روزنامه هاآرتص ماه گذشته خبر داده بود که نوشته‌های گم شده کافکا در آپارتمانی در تل آويو که متعلق به اشتر هوف منشی سابق مکس برود دوست نزديک کافکا بوده، پيدا شده است.

هوف سال قبل درگذشت و دارايی او به دو دخترش ارث رسيد که اکنون به فکر فروش آن هستند.

داستان نوشته‌های گمشده کافکا به طور گسترده در مطبوعات و رسانه‌ها منعکس شده و به دنبال آن آرشيو ادبی آلمان در مارباخ که صاحب مجموعه‌ای از نامه‌های کافکاست خواستار انتقال اين اسناد از اسرائيل به آلمان شده است، اما آرشيو دولتی اسرائيل گفته که هيچ سند مهمی که مربوط به تاريخ مردم يهود باشد از اسرائيل خارج نخواهد شد.


مارک گلبرت، به روزنامه نيويورک تايمز گفته است که اين نوشته‌ها به اورشليم تعلق دارند و وابستگی نزديک کافکا به صهيونيزم و يهود می تواند دليل موجهی برای باقی ماندن نوشته‌های گم شده اين نويسنده در اسرائيل باشد.

به اعتقاد آقای گلبرت، مکس برود قبل از جنگ جهانی اول صهيونيست شد، در اسرائيل زندگی و کار کرد و در همين جا دفن شده است، از اين رو روشن است که کافکا نيز کاملا با هويت يهودی درگير بود و وابستگی نزديکی به صهيونيسم و يهودی‌ها داشته است.

گلبرت و ديگر کافکا شناسان يهودی معتقدند کافکا نه تنها به صهيونيسم ايمان داشت و با زبان عبری و فرهنگ يهودی درگير بود بلکه مهاجرت به اسرائيل نيز آرزوی تمام عمرش بود.

اين افراد که از نظريه وابستگی و ايمان کافکا به صهيونيزم حمايت می کنند اميدوارند نوشته های مفقود شده او که در اسرائيل پيدا شده به آرشيو صهيونيستی تحويل داده شود.

اما از طرف ديگر لوئيس بگلی در کتاب تازه‌اش در باره کافکا با عنوان «دنيای مهيبی که در سرم دارم: فرانتس کافکا، يک مقاله بيوگرافيک» می‌گويد‌ که عليرغم دلبستگی کافکا به هويت يهودی‌اش، او نه صهيونيست بود و نه عضو فعال يک جامعه يهودی.

بگلی برای اثبات ادعای خود جمله‌ای را از کافکا نقل می‌کند به اين مضمون: «من صهيونيسم را تحسين می‌کنم و حالم از آن به هم می‌خورد.»

سال‌ها پيش از اين نيز صادق هدايت نويسنده ايرانی که به شدت تحت تاثير کافکا بود، با استناد به برخی نوشته‌های او تلاش کرد نشان دهد که کافکا از مذهب يهود بيزار بوده است.

هدايت درباره دوستی کافکا با ماکس برود که صهيونيست شد و کافکا را هم به جنبش صهيونيستی معرفی کرد، می‌نويسد: «ماکس برود از او خواست و می کوشيد که او را مجدداً به يهوديت بازگرداند، امّا موفق نشد. کافکا به دوستش می گويد: «من چه وجه مشترکی با يهوديان دارم؟»

نظرهای خوانندگان

طرز فکر « صادق هدایت » در مورد جهودها ( یهودیها ) را در توصیف چهره یک یهودی که انرا بصورت زشت و تنفر برانگیزی در اثر مشهور خود * داش اکل * اورده و در « هدایت ناصادقانه ی » خوانندگان اثارش بسوی شناساندن قومی که به انگونه که او انرا نمایانده ( خانه و رفتار و چهره و لباس مرد عرق فروش یهودی شیرازی و زن و بچه او در ان داستان ) که در کشور فرانسه و از شکم مادر بدان شکل متولد نشده تا روشنفکران و استادان دانشگاههای نامی انجا را تشکیل دهد ، الا به جبر زندگی در کشوری که از لحاظ زشتی و کمبود فرهنگی و تمدن در ان زمان دست عقب مانده ترین اقوام تاریخ را ( به وصف خود او از اوضاع پریشان و نابسامان وطنش که بیان کرده ) از پشت بسته اند ، انهم بی انکه نامی از دلائل و عواملی که باعث برخاست چنین موجود « نجسی » در جامعه ان روز در ایران گردیده را بخوبی میتوان یافت !.
گفتم « ناصادقاده » به این علت که او با زندگی کردن در کنار فرانسویان و مشاهده برتریهای علمی و فلسفی و صنعتی انان بر کشورش و لمس تفاوتهای زندگی « اقلیتهای » ان کشور در مقایسه با اقلیتهای داخل ایران ، چگونه توانسته دست به تحقیر یهودیان در ایران بزند؟!. او بخت خود را در فرانسه و در کنار اندیشمندانی چون * کافکای یهودی * به ازمایش گذارد که ان جا و مردمانی که در انند فرسنگها از وطن و مردمان او دور باشند!.
داوید

-- داوید ، Aug 22, 2008 در ساعت 09:56 AM

Dine jahodi manande digar Adxan ghabele ehtram ast wali Sahyonism na.in jonbesh yek ide nejadparastane ast.sarfraz london

-- بدون نام ، Aug 22, 2008 در ساعت 09:56 AM

ma vaghean az sadegh hedaiat mamnoon hastim ke be ma komak kard hamchenan ketabhaie kafka ro tooie ketankhoone ha negah darim

-- N ، Aug 23, 2008 در ساعت 09:56 AM

اسلام ،مسيحيت و يهود هر سه ادياني كهن با كاركردي سياسي و evolutionary بوده اند .تا زماني كه انسانهاي نادان به اين خدايان ساختگي باور دارند و احمقانه به تز وابستگي به يك مذهب خاص كه صد البته از نظر ايشان بهترين نيز هست چسبيده اند، جهان جاي غم انگيزي براي زيستن خواهد بود.هيتلر يك انسان نا متعادل بود و با ديدگاه هاي اغراق آميزش مردم ساده لوح آلمان را فريب داد و به كمك آنها عرصه ي سياسي آلمان را از رقبا ربود.كافكا نويسنده ي بزرگ جهاني نيست ،اما بدون شك نويسنده ي بزرگ اروپايي هست.جهاني كه او آن را به نمايش مي كشد جهاني است كه ترس هاي تبار يهودي وي را در زمانه ي آشوب و خشونت در اروپا منعكس مي كند.شايد او هم يك صهيونيست بوده ؟اين موضوع چندان مهم نيست!هست؟مگر براي عده اي تند رو به نام صهيونيست، ان هم براي افزودن به اعتبار اعتقادات و فرقه خود.

-- بدون نام ، Aug 23, 2008 در ساعت 09:56 AM

با تشکر از رسانه رادیو زمانه برای پخش نظرات ، اما ببخشید ، بعضی از شما از صیونیستها طوری صحبت میکنید که انگار انان با بقیه یهودیان در دنیا که ۲۷قرن است در هر جائی که میزیسته اند ، در عزای از دست دادن اورشلیم ، پایتخت و محل معبدگاه مقدس انان در کشورشان نشسته اند ، فرق دارند!.
بگذریم از اینکه من یهودیم و بالطبع هم صیونیست ( به معنی طالب کوهی بنام صیون که در اورشلیم قرار دارد و از ان به نمونه اورشلیم در کتابهای مقدس ما استفاده شده ) . اما انسان زمانی میتواند بین دو مورد به قضاوت بنشیند که در باره ان دو به یکسان اطلاعات کسب کرده باشد!. خوب و بد و یا درست و غلط بودن یک موضوع تاریخی چند هزار ساله که هنوز هم زنده است و در خیابانهای اکثر کشورهای دنیا در رفت و امد میباشد و ادرس خانه پدریش را از طریق کتابی که چندین بار در روز انرا میخواند که مبادا انرا از یاد ببرد تا روزی به انجا برگردد را ، نمیتوان با خواندن نوشته های روزنامه ها تعیین کرد!. اگر از طریق کتابهای مقدس تورات و انجیل و قران نمیتواند حقیقت وجود کشوری بنام اسرائیل را بپذیرد حتمأ باکمی مطالعه در رده های دانشگاهی این امکان را میابد که صادقانه در این مورد قضاوت کند.
داوید.

-- داوید ، Aug 23, 2008 در ساعت 09:56 AM