جنجال ادبی بر سر انتشار کتاب زندگی زنان پيامبر

مؤسسه آمريکايی لانگوم چريتبل تراست (Langum Charitable Trust) که برگزارکننده يک جايزه دوسالانه ادبی است، شرکت رندوم هاوز (Random House) ناشر معروف آمريکايی را به خاطر خودداری انتشار کتاب جواهر مدينه(The Jewel of Medina) نوشته شری جونز، در ليست سياه قرار داد.

ديويد لانگوم مدير و بنيانگذار اين مؤسسه، برخورد رندوم هاوز را با کتاب خانم شری جونز، يک عمل سياسی و يک خودسانسوری بزدلانه خواند و اعلام کرد تا زمانی که رندوم هاوز اين کتاب را منتشر نکند از پذيرفتن کتاب‌های اين ناشر و ناشران وابسته به آن خودداری خواهد کرد.

جواهر مدینه/ اثر بحث‌برانگیز شری جونز

به گفته آقای لانگوم اين نوع بزدلی باعث رواج خودسانسوری در زمينه ادبيات شده و يک پارچگی نشر ادبی را مورد حمله قرار می دهد.

جايزه لانگوم که ارزش مادی آن هزار دلار است، هر دو سال يک بار به بهترين رمان تاريخی آمريکايی يا آثار زندگينامه‌ای که در آمريکا منتشر می‌شوند تعلق می‌گيرد.

سال گذشته رمان بهار جوانی(Heyday) اثر کورت آندرسن از انتشارات رندوم هاوز برنده جايزه بهترين رمان تاريخی گرديد.

رندوم هاوز که از معتبرترين ناشران آمريکايی است اخيراً از انتشار کتاب جواهر مدينه نوشته خانم شری جونز که در باره زندگی عايشه و ديگر همسران پيامبر اسلام است، خودداری کرده‌است.

رندوم هاوز دليل عدم انتشار اين کتاب را محتوای توهين‌آميز آن نسبت به پيامبر اسلام دانسته و از اين نظر آن را کاری مشابه آيات شيطانی سلمان رشدی ارزيابی کرده است.

به اعتقاد اين ناشر، انتشار کتاب جواهر مدينه می‌توانست، خشم و اعتراض مسلمانان را به دنبال داشته باشد و زندگی کارکنان اين نشر را به خطر اندازد.

اما شری جونز نويسنده جواهر مدينه، مدعی است که هدف او از نوشتن اين کتاب، تکریم نقش همسران پیامبر اسلام در شکل گیری این دین بوده است.

موسسه لانگوم طی بيانيه‌ای، تصميم انتشارات رندوم هاوز مبنی بر عدم انتشار کتاب جواهر مدينه را تهديدی برای جهان ادبيات اعلام کرد.

بر اساس اين بيانيه: « هيچ کس انتظار ندارد که ناشران بايد هر آشغالی را که به دستشان می رسد چاپ کنند و جواهر مدينه شايد از نظر تاريخی يا ادبی کتاب خوبی نباشد اما مسئله اين است که رندوم هاوز از اول در باره انتشار آن با نويسنده توافق کرده و مبلغ ۱۰۰ هزار دلار به عنوان پيش پرداخت به نويسنده آن داده است اما بعد به خاطر خودسانسوری سياسی و ترس از توهين به مسلمانان يا ايجاد بلوا و خشونت از انتشار آن خودداری کرد.»

در اين بيانيه همچنين آمده: «ما نمی‌توانيم تظاهر کنيم که اين نوع بزدلی بدون يک واکنش جدی از بين خواهد رفت. ما اين اقدام(يعنی قرار دادن رندوم هاوز در ليست سياه) را با اکراه انجام می دهيم چرا که رندوم هاوز اخيرا برنده جايزه بهترين رمان تاريخی آمريکايی بوده اما ما ناچاريم با اين موضوع برخورد کنيم.»

پس از اینکه کتاب جواهر مدينه از سوی رندوم هاوز رد شد، صربستان تنها کشوری بود که آن را چاپ و منتشر کرد، اما پس از فتوای يک مفتی مسلمان صرب، اين کتاب از کتاب‌فروشی‌های اين کشور جمع‌آوری شد.

مفتی معمر زوکارلیچ، یکی از رهبران مسلمانان صربستان، کتاب جواهر مدينه را با کاریکاتورهای جنجالی دانمارکی درباره پیامبر اسلام مقایسه کرده بود.