رادیو زمانه

تاریخ انتشار: ۲۵ فروردین ۱۳۸۶

اعلام اسامی نامزدهای دريافت جايزه بوکر

پرویز جاهد*

روز گذشته اسامی ۱۵ نامزد دريافت جايزه ادبی بين‌المللی بوکر اعلام شد. در ميان نامزدها نام کارلوس فوئنتوس، سلمان رشدی، مارگارت‌ ات‌وود، دوريس لسينگ، فيليپ راس و پيتر کری ديده می‌شود.
ارزش مادی اين جايزه ۶۰ هزار پوند است. دوريس لسينگ با ۸۷ سال سن، مسن‌ترين و اي‌ين مک يوون (Ian McEwan) با ۵۸ سال سن جوان‌ترين نويسندگان اين ليست هستند.

پروفسور الين شوالتر رئيس هيئت داوران بوکر گفت اين نويسندگان به خاطر مجموعه آثاری که تا کنون منتشر کرده‌اند انتخاب شده‌اند نه بر اساس يک کتاب خاص و کارهای اين نويسندگان به عنوان بخشی از ادبيات قرن بيستم که با مهم‌ترين مسائل دوران ما ارتباط داشته، در نظر گرفته شده است.


پیتر کری

به گفته خانم شوالتر با اينکه اين نويسندگان از نظر سبک و تم آثار متفاوتند اما آنچه که او تيرگی (Darkness) خوانده است ويژگی مشترک آثار آنان را تشکيل می‌دهد. به اعتقاد خانم شوالتر وقتی کارهای جديدتر اين نويسندگان را می‌خوانيد، نگرانی‌های آنان را خيلی عميق و تيره می‌بينيد.
به عقيده پرفسور شوالتر، اين نويسندگان بيشتر به خاطر کيفيت آثارشان انتخاب شده‌اند. به گفته او: «وقتی يکی از آثار اين نويسندگان را می‌خوانید، فورا می‌خواهيد در لذت خواندن آن با ديگران سهيم شويد. به نظر من آنها در يک مکالمه با خوانندگان خود هستند و کار آنها وقتی کامل می‌شود که آن را با ديگران سهيم شويد.»

اين ليست٬ نويسندگانی از ۱۰ کشور مختلف از استراليا تا کانادا و از نيجريه تا اسرائيل را در بر می‌گيرد. چينو آچب (Chinua Achebe) نويسنده نيجريه‌ای، يکی از معدود نويسندگان افريقايی است که بيشتر آثار او به زبان انگليسی ترجمه شده است. نام پيتر کری از استراليا، جان بنويل از ايرلند و اموس آز (Amos Oz) از اسرائيل نيز در طول چند سال گذشته هميشه بر سر زبان‌ها بوده است.


مارگارت ات وود

دوريس لسينگ که در يک خانواده انگليسی در ايران به دنيا آمد در ۱۹۴۹ به انگلستان آمد و نخستين رمان خود يعنی علف می‌رقصد (The Grass is Singing) را انتشار داد. رمان دفترچه ياداشت طلايی او که در ۱۹۶۲ منتشر شد مطالعه‌ای درباره مبارزات يک زن نويسنده است و به عنوان يک اثر کلاسيک فمينيستی شناخته شده است. تازه‌ترين رمان او با عنوان شکاف (The Cleft) که امسال منتشر شد داستان زنانی است که در يک جهان اسطوره‌ای که هيج مردی وجود ندارد زندگی می‌کنند.

آخرين رمان ای ين مک يوون با نام در ساحل چسيل (On Chesil Beach) مورد استقبال وسيع منتقدان ادبی قرار گرفت در حالی که شهرت سلمان رشدی بيشتر برای کتاب جنجالی آيات شيطانی است که به خاطر آن با فتوای آيت الله خمينی به مرگ محکوم شد.

سلمان رشدی در سال ۱۹۸۱ به خاطر رمان بچه‌های نیمه‌شب برنده جايزه بوکر شد. رمانی که در سال ۱۹۳۳ نيز برنده جايزه بوکر آو بوکرز (Booker of Bookers) گرديد. اين رمان در ايران با ترجمه مهدی سحابی منتشر شد و جايزه کتاب سال را به خاطر بهترين ترجمه به دست آورد.


فیلیپ راس

در ليست نامزدهای بوکر بين المللی امسال نام سه نويسنده کانادايی يعنی مارگارت ات‌وود، مايکل اوندات (Michael Ondaatje) و نويسنده داستان‌های کوتاه٬ اليس مونرو نيز به چشم می‌خورد که نشان دهنده رشد ادبيات داستانی در اين کشور است.

جايزه بين المللی بوکر که به تبعيت از جايزه بوکر اصلی از سال ۲۰۰۴ بنيان گذاشته شد، هر دوسال يک بار به يک نويسنده زنده معاصر که کارهايش يا به انگليسی نوشته شده و يا به زبان انگليسی در دسترس باشد تعلق می‌گيرد. اين جايزه در سال ۲۰۰۵ به اسماعيل کاداره نويسنده آلبانيايی تعلق گرفت که با نويسندگان بزرگی چون گابريل گارسيا مارکز، گونتر گراس و فيليپ راس رقابت می‌کرد.
برنده اين جايزه در ماه ژوئن اعلام می شود.


کارلوس فوئنتس

ليست نامزدهای بوکر ۲۰۰۷ عبارت است از:
۱-چينو آچب (نيجريه)
۲-مارگارت ات وود (کانادا)
۳-جان بنويل (ايرلند)
۴-پيتر کری (استراليا)
۵- دان دليلو(آمريکا)
۶- دوريس لسينگ (بريتانيا)
۷- کارلوس فوئنتوس (مکزيک)
۸- ای‌ين مک يوون (بريتانيا)
۹-هری موليش (هلند)
۱۰- آليس مونرو (کانادا)
۱۱- مايکل اوندات (کانادا)
۱۲- اموس آز (اسرائيل)
۱۳- فيليپ راس (آمريکا)
۱۴- سلمان رشدی (بريتانيا)
۱۵- مايکل ترنيه (فرانسه)

----------------
منبع: ايندپندنت-لندن