رادیو زمانه

تاریخ انتشار مطلب: ۲۴ آبان ۱۳۸۶
گفت‌وگو با مرجان ساتراپی کارگردان پرسپوليس

«خيلی وقت است که ايرانی‌ها را به عنوان انسان نمی‌بينند»

فيلم پرسپوليس ساخته مشترک مرجان ساتراپی و ونسان پارانوی روز چهارشنبه در فستيوال فيلم لندن به نمايش درآمد و مورد استقبال وسيع تماشاگران فستيوال قرار گرفت. روز نمايش فيلم، ساتراپی بر روی فرش قرمز ظاهر شد و به گفت‌وگو با خبرنگاران پرداخت. با اينکه شخصا از مصاحبه کردن با آدم‌ها در زمانی بسيار محدود و فضايی رسمی و شلوغ و پرسروصدا که حرف آدم‌ها به زور شنيده می‌شود، آن هم قبل از تماشای فيلم اکراه دارم اما دلم نيامد فرصت گفت‌وگوی هر چند کوتاه با مرجان ساتراپی را از دست بدهم.

شنیدن فایل صوتی


مرجان ساتراپی- عکس‌ها از پرویز جاهد

خانم ساتراپی من متاسفانه هنوز فيلم شما را نديده‌ام از اين رو سوال‌هايی که می‌پرسم بيشتر سوال‌هايی عمومی‌اند که به ذهن من رسيده. فيلم شما واکنش‌های متفاوتی در ميان ايرانيان داشته. برخی از آن خوششان آمده و آن را تحسين کرده‌اند اما مخالفان زيادی هم داشت. واکنش شما نسبت به مخالفان فيلمتان چه بوده؟

هيچوقت آدم کاری که می‌کند مورد توجه همه کس قرار نمی‌گيرد. هميشه آدم‌هايی هستند که دوست دارند و آدم‌هايی هم هستند که دوست ندارند. من کاری نمی‌توانم بکنم در نتيجه واکنشی هم نمی‌توانم نشان بدهم. هر کسی که دوست نداره، نداره. من چه کار می‌توانم بکنم؟

آيا ايده تبديل کتابتان به فيلم از شما بوده يا از سوی فرانسوی‌ها به شما پيشنهاد شده؟

يک دوست صميمی داشتم که تهيه کننده فيلم است و سال‌ها با هم دوست بوديم. به من گفت که بيا از روی اين کتاب يک فيلم درست کنيم. من هم گفتم چرا نه. در واقع همينطور الکی الکی شروع شد ولی در نهايت اين من بودم که کارگردانی اش را کردم البته با کمک دوستم.


نقش ونسان پارانوی در اين ميان چه بود؟

ونسان دوست صميمی من است. ما دونفر سناريوی فيلم را نوشتيم و هم فيلم را کارگردانی کرديم. همه کارها را با هم کرديم.

به هر حال پرسپوليس اکنون راه ورود شما به سينما را باز کرده. آيا قصد داريد به فيلمسازی ادامه دهيد يا به کار اصلی تان يعنی نوشتن و طراحی کتاب‌های مصور برگرديد؟

والله نمی‌دانم. هنوز برای گفتن اين چيزها زود است. برای اينکه از وقتی که اين فيلم دراومده من بايد هی از اين طرف به آن طرف دنيا بروم تا راجع به آن صحبت کنم ولی حالا بايد ببينم که چه می‌شود. الان واقعا نمی‌دانم.

فکر می‌کنيد دليل استقبال غربی‌ها از فيلم شما چه بوده؟

فقط غربی‌ها نبودند برای اينکه در فستيوال خاورميانه و خيلی جاهای ديگر مثل يونان و ترکيه نيز مورد توجه قرار گرفته.


خوب دليل‌اش چه بوده؟

دليل اش اين است که مردم می‌توانند خيلی راحت با اين فيلم ارتباط برقرار کنند. برای اينکه در واقع پرسوناژ اصلی آن فقط يک انسان است و خيلی راحت است که آدم خودش را با يک انسان مقايسه بکند. وقتی شما راجع به يک چيز بزرگ تر حرف می‌زنيد هميشه سخت تر است. آدم خودش را نمی‌تواند با يک مملکت مقايسه بکند ولی با يک انسان می‌تواند و چون اين فيلم يک فيلم انسانی است مردم آن را دوست دارند درعين حال که اين فيلم يک فيلم پاسفيستی است. من برضد هرگونه خشونت هستم. در نتيجه مردمی که خشونت را دوست ندارند با اين فيلم ارتباط خيلی خوبی برقرار می‌کنند.

به هرحال پرسپوليس بر اساس تجربه‌های شخصی شما ساخته شده. به نظر شما تصوير کردن اين تجربيات شخصی چه تاثيری می‌تواند بر ديگران بگذارد؟

من فکر می‌کنم تاثيرش اين است که وقتی مردم اين فيلم را می‌بينند از خودشان می‌پرسند که اين ايرانی که دارد اين حرف‌ها را می‌زند می‌تواند خود ما باشد. در اين صورت يک تاثير کوچک ايجاد می‌شود. يعنی ديگر ايرانی‌ها را به عنوان يک دشمن کلی نمی‌بينند بلکه آنها را به عنوان انسان می‌بينند و متاسفانه خيلی وقت است که ايرانی‌ها را به عنوان انسان نمی‌بينند.

Share/Save/Bookmark

نظرهای خوانندگان

من دقیقا متوجه نشدم منظور خانوم ساتراپی از اینکه ایرانیان رو به عنوان انسان نمیبینند یعنی چه؟ ایشون دو چیزه بی ربط رو با هم مقایسه کردند دشمن کلی و انسان بودن از همین جا از ایشون خواهش میکنم یک مقدار بیشتر در هنگام ادای واژهای اینچنین تجدید نظر کنن چون از حرف ایشون در وهله اول اینچنین برداشت میشود که ما یه عده خر و گاو هستیم و از رادیو زمانه خواهش میکنم در برابر استفاده از این جمله به عنوان تیتر خبر پاسخگو باشد

-- پویا ، Nov 3, 2007 در ساعت 08:37 PM

پرویز جان، جالب است که بالاخره تو توانستی در فضای سینما خانم ساتراپی را گیر بیاندازی و من و حدود ده نفر دیگر در یک رسانه بزرگ بین المللی در طول سه ماه هر چه کردیم موفق به گیر انداختن ایشان برای مصاحبه نشدیم، که تعجب ما را به دنبال داشت، تبریک واقعا!

-- ا.ح ، Nov 3, 2007 در ساعت 08:37 PM

براي خانم ساتراپي واقعا متاسفم .ايشان ظاهرا واقعا تصور مي كنند جوايز به خاطر اثر ايشان است!!!

-- سعيد ، Nov 3, 2007 در ساعت 08:37 PM

والله

اين كلمه در لفظ عمومي به عنوان يك پيش گفتار است. و بايد توجه داشت كه " والّا " تلفظ مي گردد.
نوشتن آن به اين شكل نشان از كهنگي نگرش شما به اين تعارف ايراني است. امروزه ديگر از شكل قسم و سوگند ديني در آمده و فقط يك نشانه گفتار ايراني است.

-- ماني ، Nov 3, 2007 در ساعت 08:37 PM

حرف خانم ساتراپي بسيار روشن است.او ميگويد مردمي که خشونت را دوست ندارند با تماشاي اين فيلم ما را نه مردماني خشن و وحشي ،که انسان هايي مثل خودشان خواهند يافت.او اظهار تاسف ميکند که خيلي وقت است که خيلي ها ما ايراني ها راهمچون دشمن مي بينند وبه ما مثل يک انسان نگاه نمي کنند. اين روزها هرکس دهان باز ميکندتا حرفي بزند ،عده اي که معلوم نيست وکالتنامه شان را چه کسي امضا کرده است ،مدافع ملت ايران ميشوند و بدون توجه به آنچه گفته شده ،گوينده را به اهانت به يک ملت متهم ميکنند.

-- بدون نام ، Nov 3, 2007 در ساعت 08:37 PM

حرف خانم ساتراپي بسيار روشن است.او ميگويد مردمي که خشونت را دوست ندارند با تماشاي اين فيلم ما را نه مردماني خشن و وحشي ،که انسان هايي مثل خودشان خواهند يافت.او اظهار تاسف ميکند که خيلي وقت است که خيلي ها ما ايراني ها راهمچون دشمن مي بينند وبه ما مثل يک انسان نگاه نمي کنند. اين روزها هرکس دهان باز ميکندتا حرفي بزند ،عده اي که معلوم نيست وکالتنامه شان را چه کسي امضا کرده است ،مدافع ملت ايران ميشوند و بدون توجه به آنچه گفته شده ،گوينده را به اهانت به يک ملت متهم ميکنند.

-- پروين ، Nov 3, 2007 در ساعت 08:37 PM

What a useless interview. Useless questions, useless answers. Guys, please take it seriously.

-- amir ghods ، Nov 3, 2007 در ساعت 08:37 PM

در جواب خانوم پروین عرض شود که بنده وکالتنامه ای از کسی ندارم و از جانب خودم که یک ایرانیم حرف میزنم و فقط به این نکته اشاره میکنم کسی که از جایگاه بالای اجتماعی بر خورداره باید در ادای واژه ها از سواس خاصی بر خوردار باشه

-- پویا ، Nov 3, 2007 در ساعت 08:37 PM

aaghaay e puyaa, agar sen o saaletun ejaaze nemidahad, lotfan az bozorgtarhaa beporsid, az hodud e saal e 57 be invar maa ro be onvaan e ensaan nemibinand, tashrif bebarid namaaz jome motavajeh mishid, yaa sohbataay e ahmadinejaad va shariatmadaari ro bekhunid

-- mohammad ، Nov 5, 2007 در ساعت 08:37 PM

من فکر نمی کنم مساله انقدر پیچیده باشد . پویای عزیز فقط یک درخواست کوچیک داشتند اونهم به حق . اشخاصی بسیار بزرگتر از این خانوم هم اشتباهاتی چه بسا بسیار بزرگتر از این اشتباه داشته اند . بالاخره ایشون هم که معصوم نیستن که !!!

-- بدون نام ، Nov 5, 2007 در ساعت 08:37 PM

I put a comment after this interview but apparently it was not suitble for public display! My simple point is that her words are very insulting and i doubt it is her own opinion or just she is recounting. Radio Zamaneh MUST explain and clarify this, it's really irritating for many other people also

-- Reza ، Nov 5, 2007 در ساعت 08:37 PM

harkas ke dost nadare nadare chikarkonam, nice

-- reza ، Nov 5, 2007 در ساعت 08:37 PM

بسیار جوابهای بی محتوایی در حالت عصبی به سئوالات داد و فکر کنم این اولین مصاحبه فارسی ایشان هم بود.

-- بدون نام ، Nov 5, 2007 در ساعت 08:37 PM

خانم ساتراپی : ایرانیان رو به عنوان انسان نمیبینند.
در این جمله منظور ایشان از ایرانیان، ... است وگرنه خود خانم ساتراپی نمیتوانست بدون انسان شمرده شدن تا جایزه اسکار پیش برود.

-- یک مطلب دزد ، Nov 5, 2007 در ساعت 08:37 PM

ما واقعا نمی دانیم دران طرف راجع به ما چه فکر می کنند . فقط از طریق تبلیغات و همین مصاحبه ها نظرات انها را می شنویم . شاید واقعا به خاطر رفتار سیاسی کشور ما مردم ان طرف فکر می کنند که مردم عادی هم همین قدر ناشی و عجیب و غریب هستند و راجع به ما بدبین هستند و فکر میکنند ما نمیتوانیم به راحتی با ادمهایی غیر از خودمان کنار بیاییم . شاید خانم ساتراپی درست می گوید . چرا سریع جبهه می گیریم و چرا سریع می پذیریم ؟

-- وحیده ، Nov 15, 2007 در ساعت 08:37 PM