رادیو زمانه

تاریخ انتشار مطلب: ۲۷ آبان ۱۳۸۵

نوازندگان دوره‌گرد هلندی در راه ایران

توماس اردبرینک (خبرنگار ان.ار.س در ایران)
ترجمه: مانی پارسا


سه نوازنده ویولن، آکوردئون و کلارینت (قره‌نی غربی) که نام گروه خود را «تریو سِ توت دِدِرده» (سه‌نفره سِ به توان ۳) گذاشته‌اند با یک مینی‌بوس قدیمی از اروپا به سوی هند در سفر هستند. از آنجا که موسیقی کولی‌ها از هند ریشه می‌گیرد ایشان هندوستان را به عنوان مقصد خود انتخاب کرده‌اند. این گروه در راه سفر خود به هر جا که می‌رسد یک نمایش موزیک خیابانی هم برگزار می‌کند.

در یک کوچه بن‌بست در غرب تهران یک مینی‌بوس پژو صورتی‌رنگ با شماره پلاک هلندی پارک کرده است. چند خانه آن‌طرفتر سرنشینان این مینی بوس سرگرم نواختن موسیقی به همراه چند جوان ایرانی از دانشجویان کنسرواتوار تهران هستند. هلندیان نوازنده قرار است تا هندوستان رفته و دوباره به هلند برگردند.

کارل دن‌هرتوخ (ویلون‌زن ۲۳ ساله) می‌گوید: ما بیشتر، موزیک کولی‌ها را می‌نوازیم و برای همین هم به خاستگاه و زادگاه این نوع موسیقی یعنی به کشور هند سفر می‌کنیم. اجداد کولی‌ها از هند از راه پاکستان، ایران، ترکیه و بالکان به اروپا رسیدند و ما الان همان سفر را در جهت مخالف انجام می‌هیم.

این گروه سه‌نفره الان سه ماه است که در راه است. در اتاق خواب کوچک یک هنرآموز ایرانی کنسرواتوار، آرش هژیر آزاد (۲۲ ساله) آوای نت‌های یک نغمه ایرانی به گوش می‌رسد و مهیار طهماسبی (۲۲ ساله)، هنرآموز ویولن، در حال آموختن یک قطعه از موسیقی سنتی ایرانی به یکی از هلندی‌ها است. مهیار می‌گوید: شگفت‌انگیز است که ایشان با چه سرعتی این قطعات را یاد می‌گیرند. حس ایشان نسبت به موسیقی شرقی خیلی خوب است.

آرش این سه را جلوی درب کنسرواتوار تهران پیدا کرده بود در حالی‌که دربان متعجب جلوی ورود این سه را گرفته بود. آرش که آلمانی بلد است و موهایش را به سبک "بریت‌پاپ" یعنی جلوکوتاه و بغل‌بلند زده می‌گوید: ما تا حالا چنین چیزی ندیده بودیم، نوازنده‌های خارجی در یک مینی‌بوس. این جوان‌ها هر روز کجا دوش می‌گیرند؟ موزیک آن‌ها برای ما در ایران چیزی کاملاً تازه است. این موزیک فکرهای جدیدی در سر ما می‌اندازد.

این نوازنده‌های هلندی هیچ حامی مالی هم ندارند بلکه چند سال از جیب خود پس‌انداز کرده و براه افتاده‌اند. سفرشان قرار است حدود ده ماه طول بکشد. دن‌هرتوخ می‌گوید: ما برنامه زمانی مشخصی هم نداریم.

هر جا که گروه تریو توقف می‌کند یک برنامه موزیک در ملأ عام هم اجرا می‌کند اما در ایران این کار دشواری‌هایی دارد. کؤس لتینک (۲۵ ساله) که آکوردئون می‌نوازد می‌گوید: در شهر اردبیل رفتیم در یک میدان شروع کردیم به نواختن و درجا دورمان پر از آدم شد. همه خیلی خوششان آمد ولی یکدفعه ماشین پلیس سررسید و جمعیت پراکنده شد. مشکلی نبود ولی گفتند که باید مجوز داشته باشید. آرش هژیر آزاد پاسخ می‌دهد: مجوز را که باید فراموش کنید، هیچوقت مجوز نمی‌دهند. کؤس لتینک ادامه می‌دهد: آخر کار ما در مینی‌بوس پلیس برای پلیس‌ها آهنگ نواختیم و آن‌ها خیلی خیلی خوششان آمد.

البته این به این معنی نیست که گروه «تریو سِ توت ددرده» ایران را به عنوان یک کشور پلیسی تجربه کرده‌اند. کاسپر ترا (کلارینت‌نواز ۲۶ ساله) می‌گوید: واقعاً ۱۸۰ درجه با آنچه در اخبار می‌بینیم فرق دارد. ما در جشن‌هایی شرکت کرده‌ایم که همه در آن موسیقی می‌زدند و عموی مست خانواده از راه می‌رسید و دختران بدون روسری می‌رقصیدند. اما بیرون، نواختن موسیقی مجاز نیست و رژیم حکومت می‌کند. چند روز پیش سرود اسرائیلی هاوا ناگیلا را زدیم و همه با شادی بالا و پایین می‌پریدند. بنابر این همه این چیزها در این کشور امکان‌پذیر است.

در همین‌باره:

سفرنامه نوازندگان هلندی به ایران
سایت رسمی گروه

Share/Save/Bookmark