پوئم سمفونیک سرزمین پدری

محمود خوشنام

از نیمه دوم قرن نوزدهم، ناسیونالیسم در موسیقی کشورهای اروپایی، به‌ویژه در شرق اروپا به شکل جریان غالب درآمد.

ناسیونالیسم واگنری اگرچه از نوع دیگری بود ولی تمایلات وطن‌خواهی را در کشورهای همجوار آلمان نیز دامن زد و آهنگ‌سازان را به کار روی حماسه‌ها و افسانه‌های میهنی برانگیخت.

درنتیجه تقریباً در همه کشورهای منطقه، از روسیه گرفته تا بالکان مکتب‌های موسیقی ملی به‌وجود آمد. بتریش اسپتانا که در این شبانه از او یاد می‌کنیم از پایه‌گذاران موسیقی ملی در چکسلواکی پیشین است که منطقه بوهم نامیده می‌شد.

اسپتانا در سال ۱۸۲۴ در ایالت موراویا زاده شد و تحصیل موسیقی خود را در پراگ به انجام رسانید. آشنایی با فرانتس لیز به زودی راه شهرت را به روی او گشود.

او هم‌زمان با بنیاد اپرای ملی پراگ به شیوه واگنری، اپرایی آفرید به نام براندربوردی. پس از آن نوبت به اپرا کومیت نامزد فروخته شده رسید و پوئم سمفونیک سرزمین پدری.

یکی از بخش‌های ششگانه سرزمین پدری که ولگا نام دارد و شهرت جهانی یافته، تصویرپردازی صوتی رودخانه‌ای است به همین نام، از سرچشمه تا پیوستن به دریا با همه فراز و فرودهایش.

تکه‌ای از آن را می‌شنویم با اجرای ارکستر فیلارمونیک برلین به رهبری هربرت فونکاریان.

از گیسو شاکری پیش از این نیز گفته‌ایم. خواننده ایرانی مقیم سوئد که به‌طور عمده در دو حوزه کار می‌کند؛ ترانه های اعتراضی و بازخوانی ترانه‌های دوره مشروطیت.

گیسو شاکری، خواننده ایرانی مقیم سوئد

گیسو اخیراً در یک سی‌دی تازه، به خواندن ترانه‌های قمرالملوک وزیری روی آورده، اگرچه بعضی از قطعات به اشتباه منصوب به قمر شده است. آن‌چه به یقین خوانده قمر است، ترانه‌ای است معروف در سه گاه با شعر و آهنگ محمد علی امیرجاهد و با تنظیم تازه محمد شمس.

صدای گیسو برای بازخوانی این‌گونه کارها بسیار مساعد است.

امان از این دل که داد / به دست شیرین عنان فرهاد