١٠٠ اندیشمند برتر دنیا

برگردان: م. صبا

مجله معتبر «سیاست خارجی» که در کشور امریکا منتشر می‌شود ضمن مراجعه به نظرات خوانندگان خود، نام ١٠٠ نفر را به عنوان برترین اندیشمندان جهان معاصر در سایت اینترنتی خود معرفی کرده است.

اگرچه طرح این مساله در جای خودش مهم است و ممکن است گفتگوهایی را هم به‌همراه داشته باشد، اما این مجله اسم ١٠٠ نفر را به‌عنوان مهم ترین اندیشمندان معاصر اعلام کرده ولی از خوانندگان خود میزان اهمیت هر یک از آنان را سوال نکرده است.

اگر نگاهی منطقه ای و بر حسب تقسیمات جغرافیایی به اسامی اعلام شده داشته باشیم نتایج زیر بدست می آید:

از میان این ١٠٠ نفر، امریکای شمالی با ٣٦ متفکر از سایر مناطق دنیا پیشی گرفته است. پس از آن اروپا با ٣٠ دانشمند در مقام دوم قرار دارد. آسیا با ١٢ متفکر رتبه سوم را به خود اختصاص داده و خاورمیانه با ١١ دانشمند دارای مقام چهارم است. کشورهای جنوب صحرای آفریقا و امریکای لاتین هر کدام با ٤ دانشمند در ردیف پنجم و منطقه جنوب شرق آسیا، نیوزیلند و استرالیا با ٣ متفکر در آخرین سطح قرار دارند.

در طبقه بندی موضوعی، با توجه به تخصص حرفه ای دانشمندان مورد نظر، نتایج زیر به دست آمده است:

علماء علم سیاست با ١٧ نفر در صدر قرار دارند. اقتصاددانان با ١٥ نفر صاحب مقام دوم هستند. فلاسفه، دانشمندان علوم تجربی و روزنامه نگاران با ١٢ نفر در هر رشته در مقام سوم قرار گرفته اند. سپس هنرمندان و داستان نویسان با ٨ نفر در ردیف چهارم، رهبران و مورخین با ٦ نفر در هر گروه در ردیف پنجم، مقامات دینی با ٤ نفر در مرتبه ششم و دانشمندان مسائل محیط زیست با ٢ نفر در مقام آخر قرار گرفته‌اند.

البته این رده‌بندی‌ها بی‌دلیل به‌دست نیامده و نشانگر برتری وجودی مناطق یا موضوعات پیشتاز است. مثلا در طبقه‌بندی جغرافیایی، امریکا و اروپای پیر که از دیگران قوی‌ترند در صدر قرار گرفته‌اند و در طبقه‌بندی موضوعی رشته‌هایی مانند علم سیاست و علم اقتصاد که خطوط اصلی سیاست و اقتصاد را برای دنیای معاصر رسم می‌کنند، پیشتاز هستند.

از آمار و ارقام که بگذریم این لیست ١٠٠ نفری مشتمل بر بسیاری از نام‌های شناخته شده جهانی و تاثیرگذار است همچنان که شامل نام‌های جالب توجه برای رسانه‌ها نیز هست.

در این لیست نام‌هایی چون ساموئل هانتینگتون، برنارد لوئیس، هابرماس، نوام چامسکی، اومبرتو اکو در کنار اسامی روزنامه نگاران، هنرمندان، نوآوران و رجال دین مانند توماس فریدمان، عبدالکریم سروش، شیرین عبادی، سلمان رشدی، عمرو خالد، القرضاوی و پاپ بندیکت شانزدهم قرار گرفته است.

شاید بتوان گفت این لیست بیشتر شامل اسامی است که از لحاظ رسانه‌ای مهم بوده‌اند و تنظیم کنندگان این لیست از در نظر گرفتن میزان عمق و تاثیر واقعی آنان در بحث‌های اندیشه ای صرف‌نظر کرده‌اند و به همین دلیل است که نام‌های متناقضی در حوزه فکر، ادب، فلسفه و نظرات سیاسی و اقتصادی در این لیست در کنار یکدیگرقرار گرفته‌اند.

یکی از مسائل مهم در مورد لیست ١٠٠ دانشمند برتر دنیای معاصر، با توجه به تقسیمات جغرافیایی مجله سیاست خارجی، توجه به حرکت فکری در دنیای عرب به عنوان بخشی از منطقه خاورمیانه است.

همچنین در این لیست نام ٣ عرب وجود دارد. یکی از آنها سری نسیبه، فیلسوف و دیپلمات است.
نفر دوم روحانی مصری - قطری یوسف القرضاوی و دیگری روحانی مصری دائم الحضور در رسانه‌ها عمرو خالد است.

یکی از نکات جالب توجه دیگر در مورد این لیست ١٠٠ نفری تمرکز آن بر فعالین حقوق بشر در نقاط مختلف دنیا و نیز کشورهای آنان مثل چین، ایران، پاکستان و سومالی است.

از جانب دیگر باید گفت در این لیست جای بسیاری از متفکرین و تحلیل‌گران بزرگ که در ترسیم خطوط مشی سیاسی دنیا اثرگذارند، خالی است.به‌همین دلیل شاید این پیشنهاد بدی نباشد که مجلات و روزنامه‌های عربی نیز لیست‌های مستقلی از دانشمندان برتر منتشر کنند.

اسامی، ملیت و حوزه تخصص این صد اندیشمند عبارت است از:

- النزار احسان / پاکستان / حقوقدان و سیاستمدار
- شیرین عبادی / ایران / حقوقدان و فعال حقوق بشر
- هیو شولی / چین / ژورنالیست
- آشیس نانری / هند / روانشناس سیاسی
- امرتیا سن / هند / متخصص توسعه اقتصادی
- کوامه آنتونی آپیه / چین- امریکا / فیلسوف
- اومبرتو اکو / ایتالیا / رمان‌نویس
- ساموئیل هانتینگتون / امریکا / علوم سیاسی
- سونیتا نارائین / هند / محیط زیست
- لیلیلا شفتسفا / روسیه / علوم سیاسی
- آنه اپلباوم / امریکا / ژورنالیست
- فن گانگ / چین / اقتصاددان
- میشائیل اگناتیف / کانادا / فعال حقوق بشر- علوم سیاسی
- مارتا نوسباوم / امریکا / فیلسوف
- پیتر سینگر/ استرالیا / فیلسوف
- یاکواس آتالی / فرانسه / اقتصاددان- نویسنده
- درو گیلپین فاوست / امریکا / تاریخدان
- تونی جودت / انگلیس/ تاریخدان
- سری نسیبه / فلسطین / فیلسوف- دیپلمات
- لی سمولین / امریکا / فیزیکدان
- جورج آیی تیه / غنا / اقتصاددان
- نیل فرگوسون / انگلیس/ تاریخدان
- روبرت کاگان / امریکا / نویسنده
- اموس اوز/ اسرائیل / روزنامه‌نگا - رمان نویس
- عبدالکریم سروش / ایران/ نظریه‌پرداز دینی
- دانیل بارن بوایم / اسرائیل / پیانیست- فعال صلح
- العین فینکیلکروات / فرانسه / فیلسوف
- دانیل کاهنمن / اسرائیل- امریکا / روانشناس
- پاوک / ترکیه / رمان نویس
- وله سویینکا / نیجریه / نمایشنامه نویس
- انیسه بسودان / اندونزی / تحلیل‌گر سیاسی
- توماس فریدمان / امریکا / ژورنالیست
- گری گاسپاروف / روسیه / فعال دموکراسی- قهرمان شطرنج
- دیوید پتریوس / امریکا / استراتژیست نظامی
- میشائیل اسپنس/ امریکا / اقتصاددان
- پاپ بندیکت شانزدهم / آلمان- واتیکان / رهبر دینی- الهیات دان
- فرانسیس فوکویاما / امریکا / علوم سیاسی
- عمرو خالد / مصر / واعظ
- استیون پینکر / کانادا- امریکا / زبان شناس- روانشناس
- لورنس سامرز / امریکا / اقتصاددان
- ایان بوروما / انگلیس- هلند / مقاله نویس
- یگور گایدر/ روسیه / اقتصاددان - سیاستمدار
- رم کولهاس هلند / معمار
- ریچارد پوسنر / امریکا / نویسنده- قاضی
- چالز تیلر / کانادا / فیلسوف
- فرناندو هنریکو کاردوسو / برزیل / سیاستمدار- نویسنده
- هووارد گاردنر/ امریکا / روانشناس- نویسنده
- ایوان کراستیو / بلغارستان / علوم سیاسی
- سمنتا پاور / امریکا / ژورنالیست
- ماریو وارگاس لوسا / پرو / رمان نویس- سیاستمدار
- نوآم چامسکی / امریکا / زبان شناس- فعال(سیاسی)
- نیل گرشنفلد / امریکا / فیزیکدان- تاریخدان
-روبرت پوتنام / امریکا / علوم سیاسی
- هارولد وارموس/ امریکا / علوم پزشکی
- ج. ام. کواتزی / آفریقای جنوبی / رمان نویس
- ملکم گلدول / کانادا- امریکا / جامعه شناس- ژورنالیست
- پائول کروگمن / امریکا / اقتصاددان- مقاله نویس
- یوسف القرضاوی / مصر- قطر/ روحانی
- ج. کریگ ونتر / امریکا / بیولوژیست
- پائول کولییر / انگلیس / اقتصاددان توسعه
- الگور / امریکا / محیط زیست- سیاستمدار
- لی کوآن یو / سنگاپور/ سیاستمدار
- و. س. راماچاندران / هند / متخصص اعصاب
- میشائیل والزر / امریکا / نظریه‌پرداز سیاسی
- ریچارد داوکینز / انگلیس / بیولوژیست- نویسنده
- پاماچاندرا گوها / هند / تاریخدان
- لورنس لسیگ / امریکا / پژوهشگر حقوق
- تاریکو رمضان / سوئیس / فیلسوف- پژوهشگر مسائل اسلامی
- وانگ هوای / چین / نظریه‌پرداز سیاسی
- الکساندر د وال / انگلیس / نویسنده- فعال امور افریقا
- آلما گوئیر موپریتو / مکزیک / ژورنالیست
- استیون لویت / امریکا / اقتصاددان- نویسنده
- گیانی ریوتا / ایتالیا / ژورنالیست- مفسر سیاسی
- ا. او. ویلسون / امریکا / بیولوژیست
- ترزه دلپک / فرانسه / علوم سیاسی
- فتح‌الله گولن / ترکیه / رهبر دینی
- برنارد لویس / انگلیس- امریکا / تاریخدان
- نوریل روبینی / ایتالیا – امریکا / اقتصاددان
- مارتین ولف / انگلیس / ژورنالیست
- دانیل دنت / امریکا / فیلسوف
- یورگن هابرماس / آلمان / فیلسوف
- بجورن لومبورگ / دانمارک / محیط زیست- آماردان
- اولیویر روی / فرانسه / علوم سیاسی
- یان اگزواتون / چین / علوم سیاسی
- جرد دیاموند / امریکا / بیولوژیست- تاریخدان
- واکلاو هاول / جمهوری چک / نمایشنامه نویس- سیاستمدار
- جیمز لاولوک / انگلیس / محیط زیست
- سلمان رشدی / انگلیس / رمان نویس

- محمد یونس / بنگلادش / اقتصاددان
- استر دوفلو / فرانسه / اقتصاددان توسعه
- ایان هیرشی علی / سومالی- هلند / سیاستمدار
- محمود ممدنی /اوگاندا / انسان‌شناس فرهنگی

- جفری زاکس / امریکا / اقتصاددان توسعه
- فرید زکریا / امریکا / ژورنالیست
- ویلیام ایسترلی / امریکا / اقتصاددان
- کریستوفر هیتکنز/ انگلیس- امریکا / ژورنالیست
-مینکسین پل / چین / علوم سیاسی
- فرناندو ساواتر / اسپانیا / فیلسوف
- اسلافوج زیزک / اسلونی / جامعه شناس- فیلسوف

برگرفته از: روزنامه البیان