رادیو زمانه

تاریخ انتشار مطلب: ۹ فروردین ۱۳۸۹
گفت‌وگو با دکتر جمشید اسدی، کارشناس اقتصاد در پاریس

دلایل بحران مالی دوبی چیست؟

حسین علوی
alavi@radiozamaneh.com

بحران مالی بانک‌های عمده‌ی دوبی و اعلام حداقل شش ماه دیرکرد در پرداخت بدهی‌های‌شان، نگرانی‌های جدی در مورد اقتصاد و سرمایه گذاری‌های تولیدی در دوبی و نیز تاثیر این بحران بر بازارهای مالی منطقه بوجود آورده است.

دولت ابوظبی و بانک مرکزی امارات متحده در اولین واکنش خود و برای جلوگیری از اقدام مردم به خروج پس اندازهای‌شان از بانک‌ها، اعلام کرده‌اند که برای پرداخت بدهی بانک‌های دوبی کمک خواهند کرد. در گفت‌وگو با دکتر جمشید اسدی، کارشناس اقتصاد در پاریس، ابتدا پرسیدم که ماهیت این بحران در دوبی چیست و چه ارتباطی با بحران مالی جهانی دارد؟

Download it Here!

این بحران را نمی‌توان از بحران عمومی مالی که در سطح جهان گسترش یافت و خوشبختانه گویا کم کم الان درحال برونرفت از آن هستیم، جدا دانست. چون بحران جهانی که بوجود آمد، خیلی از داد و ستدهایی که به طور کلی صورت می‌گرفت و درآمدهایی نصیب دوبی می‌کرد، قطع شد.

به همین دلیل اکنون وجه کمتری در اختیار بانک‌های این کشور است، برای این که طرحهای بزرگ را همچون گذشته بتوانند تأمین مالی کنند یا تعهداتی را که در مقابل کنسرسیوم‌های مالی بین‌المللی دارند، به وقت انجام دهند. این دلیل عمده‌ی این بحرانی ‌است که امروز در دوبی اتفاق افتاده است.

با توجه به چشم‌انداز خوش بینانه برونرفت از بحران جهانی اقتصاد که بسیاری از اقتصاددانان و مقامات دولت ها بر آن تاکید می کنند، آیا برای بحران مالی دوبی نیز چنین خوشبینی می تواند در چشم انداز باشد؟

من شخصاً بسیار به برونرفت دوبی از این بحران امیدوارتر و خوشبین‌تر هستم تا بحران مالی که بسیاری از کشورهای صنعتی را درنوردیده است.

چرا؟ چون بحرانی که در کشورهای صنعتی بپا شد و گسترش یافت، عمدتاً به دلیل مالی بود. یعنی فعالیت‌های مالی و اختراع بسیاری از فرآورده‌های مالی که پشتوانه‌ی تولیدی و صنعتی نداشت. در حالی که آنچه در دوبی امروز اتفاق افتاده است، یک طرح صنعتی و تولیدی بسیار بزرگی است که با بازپرداخت بدهی‌ها مواجه شده است.

اما خود این طرح صنعتی وجود دارد. من حتی فکر می‌کنم بسیاری از سرمایه‌داران بزرگ دنیا، امروز به این طرح بپیوندند و بسیاری از بدهی‌ها را بازپس دهند و به عنوان سرمایه‌دار این طرح مطرح شوند. به نظر من بسیار امیدوارکننده‌تر از طرحی است که در کشورهای صنعتی اتفاق افتاد. چون، باز اشاره می‌کنم، مبنای آن تولیدی و صنعتی است.

همان طور که می‌دانیم بخش قابل توجهی از سرمایه‌گذاری‌ها در دوبی متعلق به سرمایه‌گذاران ایرانی است. سرنوشت این سرمایه‌گذاری‌ها در این بحران چگونه خواهد شد و آیا این سرمایه ها شامل همان طرح‌های بزرگ صنعتی‌ـ تولیدی هستند که یاد کردید و یا این که در بخش‌های دیگری است؟

ما سرمایه‌گذاری‌های بسیار بزرگ ایرانی داریم در منطقه. اما پاسخ پرسش شما را نمی‌توان یکدست داد. زیرا باید دید هر سرمایه‌گذاری ایرانی در کشور دوبی یا به طور کلی در امارات چه طور انجام شده، و ناشی از آن می‌شود حدس زد وضع سرمایه‌های ایرانی چه طور است.

اما باز مایلم نسبت به این مسأله اشاره کنم، درست است بحرانی که در دوبی اتفاق افتاده و بویژه آن جزیره‌ی بزرگ نخل مانندی را که ساخته‌اند، به این علت به گرفتاری برخورده است که یک بحران بین‌المللی امروز وجود دارد. اما باید خیلی نسبت به آن خوشبین‌تر بود، چون یک طرح تولیدی و صنعتی است و در نتیجه باید پول آن تأمین شود که این طرح تولیدی و صنعتی به نتیجه برسد و دوباره بازپرداخت سود سرمایه را داشته باشد.

این برخلاف آن بحران مالی است که در کشورهای صنعتی اتفاق افتاد و دیگر در بعضی از زمینه‌ها سرمایه از بین رفته است.

من باز دقیق‌تر برمی‌گردم به پرسش شما که سرنوشت سرمایه‌های ایرانی چه طور می‌شود؟ آن سرمایه‌های ایرانی که در بخش‌های صنعتی و تولیدی سرمایه‌گذاری شده و فعال است، اگر هم با مشکل بازپرداخت روبه‌رو شود، اگر این طرحها طرحهایی باشند که بتوانند سرمایه‌گذاری‌های جدیدی به خودشان جذب کنند، مشکل خاصی نخواهند داشت و این بحران را خواهند گذراند.

آن سرمایه‌هایی که عمدتاً در قسمت‌های سرمایه‌گذاری مالی بدون پشتوانه، یعنی دارای همان انگیزه‌ی اصلی بحران در غرب هستند، آنجا خب مشکل ایجاد می‌کند. حالا چه این سرمایه‌گذاری‌ها در دوبی شده باشد، چه در لبنان و چه در خود غرب.


دکتر جمشید اسدی، کارشناس اقتصاد در پاریس می‌گوید که بسیار به برون‌رفت دوبی از این بحران، امیدوار و خوشبین است

دولت ابوظبی و بانک مرکزی امارات متحده اعلام کرده اند که برای پوشش بخشی از بدهی‌های بانکهای دوبی حاضرند کمک کنند. البته نه همه‌ی بدهی‌ها را. بدین ترتیب نوعی پشتیبانی دولتی از این بانکها خواهد شد و این شبیه‌ همان پشتیبانی‌ای است که در بحران بین‌المللی مالی ما با آن روبه‌رو بودیم. آیا چنین حمایت مالی، تأثیرگذار خواهد بود؟

ببینید، وقتی یک طرح بزرگ صنعتی و تولیدی با مشکل بازپرداخت برخورد می‌کند، به طور کلی دو نوع برونرفت می‌شود برای آن درنظر گرفت. یا یک ضامن پیدا می‌شود و تعهد می‌کند که در فلان میان‌مدت این بدهی را پرداخت می‌کند و در نتیجه از بستانکارها می‌خواهد که پول را طبق معمول بدهند و بدهی‌های معوقه‌ی خودشان را در بلندمدت یا میانمدت بگیرند. این کاری است که الان در دوبی اتفاق افتاده است.

اما یک برون‌رفت دیگری هم دارد که من حدس و گمانم این است که این ممکن است بازهم در دوبی اتفاق بیفتد و آن این است که وقتی یک طرح تولیدی طرحی است که به گمان بسیاری از سرمایه‌گذارها طرح موفقی است و در آینده سود سرشاری خواهد داشت، سرمایه‌گذاران کنونی ممکن است بگویند ما امروز با مشکل بازپرداخت مواجه هستیم و بدهی‌هایمان را نمی‌توانیم بدهیم.

پس سرمایه‌گذاران جدید به ما بپیوندید، پول بیاورید، سرمایه بیاورید و شما هم سهیم شوید در این طرح تا زمانی که به سودآوری برسد. من فکر می‌کنم این امکان هم در دوبی اتفاق بیفتد.

Share/Save/Bookmark

نظرهای خوانندگان

با درود و سلام به پرسنل محترم رادیو زمانه و با سپاس از زحمات شما ...

متن بالا، متاسفانه سرشار از اشتباهات جمله بندی و گرامری است ...

گرچه بنده فشردگی کار شما را درک میکنم، و همچنین واقف هستم برگردان متن از روی گفتگوی انجام شده باعث بروز چنین اشتباهاتی میگردد، اما برای هرچه بهتر شدن سایت این مطلب را متذکر شدم، لطفا در ویرایش مطالب دقت بیشتری بخرج داده و در صورت امکان قبل از ارسال متن شخص دیگری متن را مورد بازبینی قراردهد ...

باز هم خسته نباشید

-- رضا ، Nov 30, 2009 در ساعت 01:42 PM

با سلام. کدام سرمایه گذاری صنعتی و تولیدی؟ در دوبی کار اصلی ساختمان سازی بود و دیگر هیچ...... مشخص بود کهروزی همه چیز تمام میشود . حالا بحران جهانی درست بشود یا نشود این نوع ساخت و سازهای بی حساب و بی منطق حد و مرزی دارد از ان که بگذرد منفجر میشود. فرهاد

-- فرهاد ، Nov 30, 2009 در ساعت 01:42 PM

شبیه صحبت نظراتی است که در قهوه خانه ها مطرح می گردد و نه حرفهای یک اقتصاد دان! آقای اسدی خیلی سطحس و عامیانه به مسایل اقتصادی نگاه می کنند اصولا!

-- سیامک ، Dec 2, 2009 در ساعت 01:42 PM

با نظر فرهاد موافقم. به باور من هم صنعت و تولیدی در دبی وجود ندارد و ساختن چند برج آنهم توسط شرکتهای خارجی را نمیتوان شاخصی مهم و پشتوانه ای محکم برای کشوری که (تا جایی که من میدانم) از لحاظ تولیدات صنعتی و کشاورزی و دامپروری نزدیک به صفر است در نظر گرفت. و اگر هم در این سالها رونقی در دبی ایجاد شد بخاطر سرمایه گزاری انبوه ایرانیان بود و این که این کشور دروازه ای بود برای ورود کالا به ایران که آن هم با تغییر رژیم در ایران و بازگشت سرمایه ها به کشور از بین خواهد رفت.

-- بدون نام ، Dec 2, 2009 در ساعت 01:42 PM

جناب اسدی
علت و بررسی بحران مالی بین یک کشور صنعتی و یک کشور مصرفی بسیار متفاوت می باشد و امارات یکی از کشورهای مصرفی است که هیچ پشتبانه قوی برای تامین این بحران مالی ندارد تحلیل شما در مورد بحران مالی دبی بیشتر مشابه به یک نوع تبلیفات رسانه ای است تا سخن یک اقتصاد دان.

-- یوسفی دبی ، Mar 29, 2010 در ساعت 01:42 PM